Een van de meest geciteerde uitspraken van publicist Abel Herzberg luidt: “Er zijn in de Tweede Wereldoorlog geen zes miljoen joden uitgeroeid, maar er is één jood vermoord en dat zes miljoen keer.” Dat is precies wat het nieuwe Holocaustmuseum in Amsterdam laat zien. Zoals duidelijk werd tijdens de voorbezichtiging op 9 maart, waarbij mgr. Woorts, namens de bisschoppenconferentie ambassadeur voor het museum, aanwezig was. Een impressie door Tineke de Lange, beleidsadviseur van de bisschoppenconferentie voor Kerk en Jodendom.

Licht en duisternis

Het museum bestaat uit twee gebouwen: de voormalige Joodse Schouwburg, al een aantal jaren een belangrijke herinneringsplaats, en het nieuwe museum ertegenover. Een opvallend licht en sober maar warm ingericht gebouw. Een bewuste keuze, volgens Annemiek Gringold, conservator en projectleider van het Nationaal Holocaustmuseum. Het museum is bedoeld als hommage en herinnering aan de mensen die vermoord zijn en aan de weinigen die de verschrikkingen overleefd hebben. Zij verdienen een warm huis waarin niet de duisternis overheerst – al is die onontkoombaar en noodzakelijk ook aanwezig.

Confrontatie

De tentoonstelling begint op de tweede verdieping met een grote, confronterende foto, genomen na de bevrijding van concentratiekamp Bergen Belsen. In een parkachtige omgeving liggen langs een voetpad dode mensen. Vooraan loopt, met afgewend gezicht, een klein jongetje, de zevenjarige Sieg Maandag uit Amsterdam. Deze foto verbeeldt de vernietiging en ontmenselijking en het feit dat het om personen gaat, kinderen zelfs. Zulke confronterende beelden zijn er meer, maar ze vormen niet het zwaartepunt van de tentoonstelling. Een ander confronterend element is de afdruk van alle anti-Joodse verordeningen op de wanden van de zalen, die laten zien hoe de nazi’s de Joden in Nederland stap voor stap isoleerden van hun medeburgers en van hun waardigheid beroofden.

Persoonlijk en nabij

In de vitrines maken foto’s, filmpjes en alledaagse voorwerpen duidelijk wat dit voor mensen persoonlijk betekende. Maar ook hoe men ondanks alles aan het ‘gewone’ leven en de menselijke waardigheid probeerde vast te houden. In een kastje zien we een filmpje van een spelende peuter met een pop in haar armen. Die pop ligt ook in het kastje. Verderop staat een vitrine met daarin een kinderjurkje, door een ondergedoken moeder gemaakt voor haar dochtertje, dat op een ander adres ondergedoken zat. Op deze manier krijgen de slachtoffers van de Holocaust een naam en een gezicht en komen ze ons nabij. Zoals door de knopen die gevonden zijn in Sobibor, het laatste wat de mensen aanraakten toen ze hun kleren moesten uittrekken voor ze in de gaskamers vermoord zouden worden.

Toen en nu

Het Holocaustmuseum gaat over mensen van toen en mensen van nu. Het vraagt ons de slachtoffers van de Holocaust te gedenken in al hun menselijkheid. Het doordringt ons van het feit dat antisemitisme en ontmenselijking niet verdwenen zijn uit onze wereld – integendeel. Na een bezoek aan dit museum is de vraag onontkoombaar waar wij, als bezoekers, zelf staan.

Een uitgebreid interview met conservator Annemiek Gringold is te vinden op de website van de Katholieke Raad voor het Jodendom.

Artikel mw. dr. Tineke de Lange,  foto’s mgr. H.W. Woorts

Het KRO-NCRV programma Geloofsgesprek wordt vanaf zondag 3 maart door drie nieuwe gezichten gepresenteerd. Willien van Wieringen, Roderick Vonhögen en Michael-Dominique Magielse nemen het stokje over van drijvende kracht Leo Fijen, die deze zondagmorgengesprekken sinds 2010 voerde.

Van Wieringen, Vonhögen en Magielse wisselen elkaar wekelijks af en zijn vanaf zondag 3 maart om 09:45 uur te zien in Geloofsgesprek bij KRO-NCRV op NPO 2. Reinder van Dijk, producent Levensbeschouwing KRO-NCRV: ‘Vanaf 3 maart geven we het Geloofsgesprek een vertrouwde, maar tegelijk vernieuwde draai. We blijven de wekelijkse getuigenissen van persoonlijk geloof vóór de Eucharistieviering brengen, maar nu met drie nieuwe presentatoren. Deze gezichten staan voor de veelkleurigheid van het katholieke geloof in Nederland: mediapriester Roderick Vonhogen, theoloog Willien van Wieringen en kloosterling/dominicaan Michael Dominique Magielse. We hopen dat hun verhalen opnieuw mensen zullen inspireren over hoe het geloof ons door het leven draagt, juist in de huidige samenleving.’

Presentatoren

Willien van Wieringen is neerlandicus en theoloog. Ze studeerde vanaf 1994 theologie aan de Katholieke Theologische Universiteit in Utrecht en studeerde in 1999 af bij Bijbelwetenschappen. In 2007 promoveerde ze aan de Universiteit van Tilburg met haar proefschrift Delila en de anderen. Van 2009 tot 2017 was ze gast-onderzoeker op het gebied van exegese van het Eerste Testament aan de Katholieke Theologische Universiteit in Utrecht. Ze heeft van 1998 tot 2017 gewerkt als communicatiemedewerker bij bisdom Rotterdam. Sinds 2009 is ze docent Oude Testament en Hebreeuws aan Fontys Hogeschool in Utrecht. Daarnaast is ze de dirigent van middenkoor Incanto in de Nicolaaskerk in Zoetermeer en schrijft ze in samenwerking met anderen liturgische liederen.

Roderick Vonhögen is mediapriester, online programmamaker, podcaster, spreker en mediadeskundige. Hij studeerde filosofie, theologie en communicatie in Louvain-la-Neuve, Brussel, Utrecht en Rome. Op 27 januari 1996 was zijn diakenwijding en op 19 oktober 1996 zijn priesterwijding. Beide ontving hij van kardinaal Simonis. Vonhögen is priester van het Aartsbisdom Utrecht, en assisteert naast zijn mediawerk in de H. Titus Brandsmaparochie in Wageningen en omstreken. Tussen 2009 en 2021 presenteerde hij de tv-programma’s Katholiek Nederland TV en Roderick zoekt licht, uitgezonden door RKK en later door KRO-NCRV.

Michael-Dominique Magielse trad in 2015 toe tot de Orde der Predikers, gesticht door de H. Dominicus. Hij voltooide zijn noviciaat in Cambridge en legde zijn kleine professie af in 2016, gevolgd door zijn eeuwige professie in 2019. Sinds augustus 2018 woont Magielse in de dominicanencommuniteit van Rotterdam, waar hij sinds 2022 ook prior is. Hij woont daar met zes medebroeders. Magielse is ook studentenpastor van een internationale gemeenschap in Rotterdam. Vóór zijn religieuze leven was Magielse werkzaam als nieuwslezer bij de NOS-radio, als voice-over van Zembla (VARA) en als verslaggever, nieuwslezer en eindredacteur voor radio- en televisieprogramma’s van RTV Utrecht. De laatste jaren combineerde hij zijn journalistieke werk met de deeltijdopleiding Bovendonk, de priesteropleiding voor mannen met een late roeping. In 2020 werd hij tot priester gewijd.

Het Geloofsgesprek dient als context voor de aansluitende live uitzending van de eucharistieviering. Elke zondagmorgen wordt een katholiek geïnterviewd over zijn of haar geloof. Welke rol speelt dat geloof in het dagelijkse leven van deze persoon? Op welke manier troost het, inspireert het, zet het in beweging?

Geloofsgesprek, elke zondag om 09.45 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.

Het bisdom Groningen-Leeuwarden presenteert een toekomstvisie als beleidskader voor haar ontwikkeling tot 2030. De visie is recent vastgesteld door bisschop Van den Hout na advies van de Diocesane Pastorale Raad (DPR). ‘In ballingschap is er hoop’ refereert aan de  wapenspreuk van mgr. Van den Hout: ‘In exilio spes’. De toekomstvisie 2024 – 2030 is onderstaand samengevat.

Stip op de horizon

De toekomstvisie fungeert als ‘stip op de horizon’: een toekomstideaal en richtlijnen voor katholieke kerkontwikkeling. Gevoed door hoopvol geloof in kansen en met een realistisch oog voor risico’s. Risico’s in de maatschappelijke context zijn de trend van ontkerkelijking en secularisatie, een individualistische en materialistische tijdgeest, demografische vergrijzing en minder jongeren. Hoopvolle aanknopingspunten zijn de kracht van sacrament en eucharistie, behoefte aan zingeving en gemeenschap in de samenleving, nieuwe interesse voor religie en orthodoxie bij nieuwkomers en generaties opgegroeid zonder kerkelijk verleden.

Kerkzijn toegelicht

De toekomstvisie wordt in drie delen nader toegelicht:
* Onze overtuiging
* Onze gemeenschap
* Onze presentie 

* Een vaste geloofsovertuiging is de opvatting dat de Kerk geen privé-eigendom is: de Kerk is van Christus! De taak van gelovigen is zijn verlossingswerk voort te zetten als gedoopten en gewijden, in gebed en liturgie, door catechese en geloofscommunicatie, door diaconale actie en naastenliefde. Deze overtuiging inspireert zowel innerlijke ontmoeting met God en Christus, als zichtbare aanwezigheid van de Kerk in de samenleving.

* De kerk als gemeenschap kampt met doorgaande krimp van het aantal kerkgangers en tekort aan priesters/pastoraal werkenden. Dat vereist concentratie van eucharistievieringen op zondag in bepaalde kerken, verbreding van de viering van de zondag met andere gemeenschapsactiviteiten, ruimte voor andere vormen van liturgie en lokale geloofsgemeenschap, verantwoorde financieel-economische basis door evenwichtig begrotingsbeleid, en zo nodig afstoting van kerkgebouwen. Tot 2030 gebeurt dit binnen de huidige structuur van zo’n 20 parochies in het bisdom.

Jongerenactiviteiten vanaf de tienerleeftijd vragen een bisdombrede aanpak, die ontmoeting met geestverwante leeftijdsgenoten garandeert: essentieel voor nieuwe vriendschappen en behoud van kerkelijke betrokkenheid. Roepingenpastoraat voor jongvolwassenen is verbreed: naast bezinning op de roeping als priester, diaken of religieus, ook erkenning van de roeping voor huwelijk en gezin, of individuele roeping als gelovige bij de keuze voor een maatschappelijke functie of beroep.  

* Presentie van de Kerk in de samenleving wordt geleid door waarden van de katholieke sociale leer. Gericht op actieve dienstbaarheid aan sociale en ecologische waarden in deze wereld. Zo mogelijk uitgevoerd in samenwerking met ‘alle mensen van goede wil’..

Elke lokale kerkgemeenschap  fungeert als ‘missiepost’ en ‘veldhospitaal’ in de samenleving: verwelkomend en laagdrempelig voor bezoekers, steun en hulp biedend aan kwetsbaren en zoekende gelovigen.

Zie bijgaande link: Toekomstvisie bisdom Groningen-Leeuwarden 2024-2023

Paus Franciscus startte vorig jaar het proces van ‘de synodale weg’ in alle bisdommen van de katholieke wereldkerk. Een unieke ‘bottom up’ raadpleging van priesters, religieuzen en leken-gelovigen in alle landen, ter voorbereiding van twee bisschoppelijke synodes in Rome: in oktober 2023 en oktober 2024. Ook het noordelijk bisdom participeert in dit  ’synodale weg proces’ als wereldwijde raadpleging van katholieken. Op zaterdag 16 maart a.s. is het vervolg in de Diocesane Pastorale Raad (DPR) van het bisdom. 

In de tweede fase van de ‘synodale weg’ buigt de DPR van het bisdom Groningen-Leeuwarden zich opnieuw over thema’s voorgelegd door het Vaticaan. Op de agenda staan vier onderwerpen waar de katholieke wereldkerk zich volgens de eerste bisschoppelijke synode (oktober 2023) nader op moet beraden, voordat in Rome door de synode in oktober a.s. besluiten worden voorgesteld aan paus Franciscus. De volgende vier onderwerpen, aangereikt door de eerste synode van oktober 2023, zijn door het Vaticaan voor nieuwe raadpleging voorgelegd aan alle bisdommen:   

1. Betekenis van het doopsel: verdieping van ons ‘gedoopt-zijn’ als basis van Kerkgemeenschap;
2. Missionaire kerk: de vorming van een missionaire Kerk in de wereld;
3. Gastvrije kerk: deelname aan een verwelkomende Kerk;
4. Vrouwen: de rol van vrouwen in het leven en de zending van de Kerk.

DPR-leden vertegenwoordigen alle geledingen van het noordelijk bisdom: priesters en pastoraal werkers, diakens, religieuzen, jongeren en andere leken-gelovigen.

Luisteren en dialoog

De DPR-bijeenkomst begint  ‘s morgens met een online ontmoeting met prof.dr. Myriam Wijlens. Zij is medeorganisator in Rome van het wereldwijde synodaal proces van de katholieke kerk. Wijlens is theologe en professor in kerkrecht aan de universiteit van Erfurt in Duitsland. Paus Franciscus benoemde haar tot adviseur van het secretariaat van de bisschoppensynode. Sinds 2021 is ze lid van de stuurgroep die het hele synodale proces voorbereidt.  

In het middagprogramma worden de thema’s van het Vaticaan in vier parallelle groepen besproken. Aandacht voor elke individuele inbreng, luisteren en elkaar vragen stellen, zorgvuldig onderscheiden wat gemeenschappelijk in de dialoog boven komt, kenmerkt de vaste structuur van synodale weg gesprekken. Uitkomsten worden gebundeld in een beknopt verslag  (maximaal 10 pagina’s) van elk bisdom voor de Nederlandse bisschoppenconferentie. Deze rapporteert nog voor de zomer namens de Nederlandse kerkprovincie aan Rome. Het bisdom Groningen-Leeuwarden draagt zo bij aan het wereldwijde proces van de synodale kerk. Tegelijkertijd oefent zij zelf in het ‘synodaal kerk zijn’, zoals bepleit door paus Franciscus:  luisterend naar elkaar en in dialoog over wat onder gelovigen leeft.

De organisatie van het synodaal proces is in handen van bisschop Ron van den Hout, vicaris Arjen Bultsma en leken-Dominicaan/DPR-voorzitter Dominicus Kamsma.

De evolutietheorie heeft aan het licht gebracht dat er tussen dier en mens overeenkomsten zijn. Hoe we de verhouding tussen schepping en evolutie moeten zien laat ik nu even in het midden. De catechismus zegt er weinig over. Dat er overeenkomsten zijn tussen mens en dier is geen nieuw inzicht. Al op de eerste bladzijde van de Bijbel lezen we dat de schepping van de landdieren op dezelfde dag plaats vindt als de schepping van de mens, namelijk op de zesde dag. De dieren in de zee (vissen) en de dieren in de lucht (vogels en insecten) worden beide geschapen op de vijfde dag. Er is dus ook een gelijkenis tussen vissen en vogels: zij bewegen zich voort met vinnen/vleugels. De dieren op het land hebben poten en lopen zoals ook de mensen lopen op hun benen. Iedereen kan deze overeenkomsten waarnemen.

Toch denk ik graag na over de vraag: wat maakt de mens speciaal en wat onderscheidt de mens van het dier. Het is de vraag naar de waardigheid van de mens die zich onderscheidt van die van het dier. Er is tegenwoordig terecht een sterke tendens om op te komen voor de waardigheid van dieren, maar er bestaan ook grote verschillen die niet per se gemakkelijk te duiden zijn. Wetenschappers komen tot  de conclusie dat sommige diersoorten een zekere vorm van bewustzijn hebben en een zekere mate van sociaal gedrag vertonen. Het onderscheid tussen verstand (mens) en instinct (dier) schijnt niet zo gemakkelijk te zijn.

Maar we zullen toch moeten erkennen dat mensen kunnen lachen, beminnen, denken, cultuur scheppen en geloven. Mensen zijn in staat om verantwoordelijkheid te nemen voor hun daden en gedachten, en daarmee gaat gepaard dat de mens kan zondigen. Verder is de mens bezig met vraagstukken als eeuwig leven. Het equivalent bij dieren is: zich voortplanten, zorgen dat de soort behouden blijft. Dat is een drang naar eeuwigheid die blijft binnen het aardse. Het verlangen van de mens naar eeuwig leven gaat boven het aardse uit.

+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden

Foto: Marlies Bosch

‘Het Cadeau – 10 Brieven over Liefde, Leven en Lichaam’ is een thuis­pro­ject voor seksuele opvoe­ding, samengesteld door twee katholieke ouders en een priester. De educatieve brieven zijn een hand­vat voor ouders om op een liefde­volle manier met hun kind(eren) in gesprek te gaan over liefde, seksua­li­teit en vrucht­baar­heid. Bijvoorbeeld in de Week van de Lentekriebels (4 t/m 8 maart).

Het thuisproject wordt aanbevolen door mgr. Hendriks, bisschopreferent voor het Katholiek Onderwijs, en is voorzien van een voorwoord door mgr. Van den Hout. Aanleiding voor ‘Het Cadeau’ is de wens van ouders om jonge kin­de­ren te in­for­meren over thema’s als relaties en seksua­li­teit vanuit een katho­liek mens­beeld.

Lessen op veel scholen over deze thema’s, zoals tij­dens de Week van de Lentekriebels, sluiten vaak niet aan bij of staan haaks op wat gelo­vi­ge ouders hun kin­de­ren willen mee­ge­ven. ‘’Het project start vanuit de gedachte dat ieder kind, en dus ieder mens, geliefd en gewild is door God. Door zijn schep­ping heeft Hij een prach­tig plan in ons gelegd. Liefde, Leven en Lichaam horen daarin bij elkaar. Om dat plan te ont­dek­ken is ‘Het Cadeau’ ont­wik­keld’’, aldus de auteurs.

Kinder­deel

Het kin­der­deel van ‘Het Cadeau’ is rijk geïllustreerd en bestaat uit 10 brieven die kin­de­ren helpen zich­zelf te zien als een geschenk en een een­heid van lichaam en geest. Ze ont­dek­ken hoe die een­heid van lichaam en geest past in het plan van God voor ieder mens en hoe dat plan zich onder meer in de puber­teit ontvouwt. Elk kind kan zijn eigen exemplaar personaliseren door notities te maken en het boek als een geschenk voor zich­zelf te bewaren. Het taalgebruik sluit aan bij de bele­vings­we­reld van 10-12 jarigen. Elke brief sluit af met een Bijbelcitaat en een opdracht. Ouders bepalen zelf wanneer ze met hun kin­de­ren aan de slag gaan met het project, af­han­ke­lijk van de per­soon­lijke ont­wik­ke­ling van hun kind(eren).

Ouder­deel

Het ouder­deel van ‘Het Cadeau’ bevat een uit­ge­breide begrippen­lijst die samenhangt met de thema’s van liefde, relaties en seksua­li­teit, bezien vanuit het katho­lie­ke mens­beeld. Enkele voor­beel­den zijn: deug­den, huwe­lijk, schaamte, pornografie, sex­ting, na­tuur­lijke geboorte­rege­ling, draag­moe­der­schap, voorbehoeds­mid­de­len, enzovoort. Veel van deze thema’s staan niet in het kin­der­deel, maar worden ouders meegegeven omdat hun kin­de­ren deze onderwerpen  in het dage­lijks leven kunnen tegenkomen. Tips voor welke brief het beste bij een on­der­werp helpt ouders om met hun kind er over in gesprek te gaan. Het ouder­deel bevat ook andere tips voor seksuele opvoe­ding.

Flyer

Auteurs

De auteurs van ‘Het Cadeau’  zijn Marieke Goes-Klein, Yvonne Koopman-Snep en priester Luc Simons. Meer in­for­ma­tie over de auteurs en het thuisproject is te vinden op de bijbe­ho­rende web­si­te: www.lileli.nl.  Of neem contact op via:  info@lileli.nl.

“Het is het vertrouwen en niets anders dan vertrouwen dat ons tot God brengt,” schrijft Theresia van Lisieux op 17 september 1896 aan haar medezuster Maria van het Heilig Hart. “Het is het vertrouwen” (C’est la confiance) is ook de titel van de apostolische exhortatie die paus Franciscus in 2023 vanwege de 150ste verjaardag van de geboorte van Theresia van Lisieux publiceerde. Deze exhortatie is nu in de Nederlandse vertaling te downloaden.

Theresia van Lisieux werd in 1873 als Thérèse Martin geboren in de Normandische plaats Alençon. Al vroeg ontdekte ze haar roeping tot de Karmel en ze vroeg op veertienjarige leeftijd, tijdens een bedevaart naar Rome, paus Leo XIII om op vijftienjarige leeftijd te mogen intreden in de Karmel van Lisieux. Ze kreeg deze toestemming. Ze overleed in deze Karmel op 30 september 1897. We kennen haar spiritualiteit vooral door haar autobiografisch werk ‘Geschiedenis van een ziel’, haar brieven en haar gedichten.

Het is het vertrouwen

De boodschap van paus Franciscus ‘Het is het vertrouwen’ over Theresia van Lisieux verscheen op 15 oktober, omdat op die dag de Kerk de gedachtenis van de heilige Teresia van Avila (1515-1582) viert en de paus duidelijk wil maken dat Theresia van Lisieux een vrucht is van de door Teresia van Avila ingezette hervorming van de Karmel.

In zijn tekst gaat paus Franciscus in op het leven, de spiritualiteit en de betekenis van Theresia van Lisieux. Typerend voor de spiritualiteit van Theresia is in de visie van paus Franciscus de kleine weg. Het is de weg van vertrouwen en liefde, die ook bekend staat als de weg van het geestelijk kindschap. Iedereen kan deze weg bewandelen, ongeacht zijn of haar levensstaat. Volgens Theresia van Lisieux is het niet nodig te groeien maar juist om klein te worden en zich veilig te weten in de armen van de Heer. Dit is “de zoete weg van de liefde die Jezus bereidt voor de kleinen en armen,” zo schrijft paus Franciscus, “het is de weg van het ware geluk.”

Theresia leefde, aldus de paus, in de zekerheid dat Jezus haar beminde en haar persoonlijk kende met een liefde alsof zij de enige was in de wereld. Volgens de paus is deze liefde de sleutel “tot haar verstaan van het Evangelie.” Ze dompelde zichzelf onder in het Evangelie en maakte zichzelf een tijdgenoot van Jezus met Jozef en Maria, Maria Magdalena en de apostelen. Op deze manier drong ze door tot het goddelijk Hart van de Heer.

Ze bracht de liefde in praktijk in de eenvoudigste dingen van het dagelijks leven en ze deed dit in verbondenheid met de Maagd Maria. In haar beleving was Maria de eerste die de kleine weg was gegaan.

Regen van rozen

In het geloofsleven van Theresia vond een verandering plaats. In de eerste periode van haar leven koesterde ze een diep verlangen naar de hemel. Later wenste ze niet de hemel voor zichzelf maar het goede voor iedereen. Ze schreef dat ze in de hemel niet passief kon zijn maar dat ze zich ook na haar dood wilde inzetten om de liefde van Jezus bekend te maken en ervoor te zorgen dat Hij geliefd werd. Zij schreef dat dit haar “regen van rozen” was. Het is het vertrouwen in God dat ons tot liefde brengt en ons vrijmaakt.

De paus merkt op dat in een missionaire Kerk de boodschap zich moet concentreren op het essentiële, op wat het mooist, het grootst, het aantrekkelijkst en tegelijkertijd het meest noodzakelijk is. De kern van die boodschap is “de schoonheid van de reddende liefde van God, geopenbaard in Jezus Christus die stierf en opstond uit de dood.” En hij zegt: “Uiteindelijk telt alleen de liefde.”

Al kort na de dood van Theresia van Lisieux ontstond er binnen de Kerk een verering voor haar. Bekend is dat Moeder Teresa van Calcutta zich bij de keuze van haar kloosternaam liet vernoemen naar Theresia van Lisieux. Ook in Nederland zijn sporen van de verering van Theresia van Lisieux te vinden. In 1999 maakten haar relieken een rondreis door Nederland.

Theresia van Lisieux is – net zoals de heilige Franciscus van Assisi – geliefd bij gelovigen en ongelovigen. Ook de UNESCO erkent haar als een van de meest betekenisvolle personen voor de hedendaagse mensheid. Om haar 150ste geboortedag te herdenken, heeft deze organisatie een speciaal jaar aan haar gewijd.

Pausen en Theresia van Lisieux

Paus Franciscus geeft in de exhortatie een kort overzicht van haar plaats binnen het spreken van het leergezag.

• Pius X (1903-1914) verklaarde kort na haar dood dat Theresia de grootste heilige van de moderne tijd zou worden.
• Zijn opvolger, paus Benedictus XV, noemde haar eerbiedwaardig in het besef dat haar deugden belichaamd werden in de kleine weg van het geestelijk kindschap.
• Paus Pius XI verklaarde haar op 17 mei 1925 zalig en in 1927 heilig. Hij riep haar tevens uit tot patrones van de missie.
• Zijn opvolger, paus Pius XII, riep haar uit tot patrones van Frankrijk.
• Paus Paulus VI herinnerde ons eraan dat hij gedoopt was op 30 september 1897, de dag van haar sterven. Bij gelegenheid van het eeuwfeest van haar geboorte in 1973 schreef hij een brief aan de bisschop van Bayeux en Lisieux.
• Paus Johannes Paulus II bezocht de aan Theresia van Lisieux gewijde basiliek in deze plaats tijdens zijn eerste reis naar Frankrijk in 1980 en riep haar in 1997 uit tot kerklerares. Hij roemde haar als een deskundige in de wetenschap van de liefde.
• Paus Benedictus XVI diepte deze lijn verder uit.
• Paus Franciscus verklaarde, tijdens de synode over het gezin in 2015, haar ouders Louis Martin en Marie-Azélie Guérin heilig. In zijn catecheses schonk hij aandacht aan Theresia van Lisieux als een voorbeeld van apostolische ijver.
• Lees de apostolische exhortatie “Het is het vertrouwen”
  
• 
  Dit artikel door Hans de Jong is eerder gepubliceerd op katholiekleven.nl. Foto’s: Nick Castelli via Unsplash. Op het glas-in-loodraam een afbeelding van vier vrouwelijke heiligen die kerklerares zijn: Teresa Benedicta, Teresa van Avila, Theresia van Lisieux en Catharina van Sienna in de St. Theresia van Lisieux kerk in Montauk, NY.

Overzicht

Palmzondag,
24 maart, Bonifatiuskerk in Leeuwarden, 11.00 uur, Eucharistieviering

Chrismamis,
27 maart, Jozefkathedraal in Groningen 
*17.00 uur Voorafgaand aan de Chrismamis, jongerenprogramma
*19.00 uur Chrismamis

Paastriduum  en Pasen
28 maart, Witte Donderdagviering, 19.00 uur, Jozefkathedraal in Groningen
29 maart, Goede Vrijdagviering, 15.00 uur, Jozefkathedraal in Groningen
30 maart, Paaswake:
*19.30 uur, H. Michaelkerk in Emmeloord
*23.00 uur, Jozefkathedraal in Groningen
31 maart, Eerste Paasdag:
*9.30 uur, Eucharistieviering, Maria ten Hemelopnemingkerk in Wytgaard
*11.00 uur, Eucharistieviering, Bonifatiuskerk in Leeuwarden

De Raad van Europese Bisschoppenconferenties (CCEE) organiseert tijdens de Veertigdagentijd een gebedsestafette door Europa. Alle 39 Europese landen die aangesloten zijn bij de CCEE is gevraagd de mis op te dragen voor de synode en voor de slachtoffers van de oorlogen in Oekraïne en in het Heilige land.  De Nederlandse kerkprovincie is op zaterdag 9 maart aan de beurt.

Het gebed is op Aswoensdag, 14 februari van start gegaan in Albanië. Het gaat door heel Europa, en in Nederland wordt gebeden op 9 maart. De afsluiting vindt plaats op 28 maart in Hongarije. Het is voor de vierde keer dat de CCEE een dergelijke gebedsestafette, gericht op vrede, organiseert.

Meebidden voor vrede en voor de synode kan thuis, maar ook in alle Nederlandse bisdommen. Een eerste mis wordt ’s ochtends opgedragen in bisdom Den Bosch en de laatste missen voor de genoemde intenties vinden plaats in het Aartsbisdom Utrecht en bisdom Roermond. De volgorde is als volgt:

Bisdom	Eucharistieviering: plaats en tijd
Bisdom Den Bosch	8.30 uur mis in de St. Janskathedraal in ’s-Hertogenbosch. Celebrant: mgr. de Korte.
Bisdom Breda	10.30 uur in de H. Trudokerk, Molenstraat 9, te Zundert, aansluitend aanbidding tot 12.00 uur. Celebrant mgr. Liesen (e/o pastoor H. van Geel).
Bisdom Rotterdam	12.45 uur in de Kathedraal HH Laurentius en Elisabeth.Celebrant: mgr. Van den Hende.Voorafgaand aan de eucharistieviering is er vanaf 12.00 uur aanbidding van het Allerheiligste Sacrament.
Bisdom Haarlem-Amsterdam	17.00 uur in de H. Mariakerk in Bussum. Celebrant: mgr. Hendriks.
Bisdom Groningen-Leeuwarden	17.00 uur in de Sint-Jozefkathedraal, Engelse mis. Celebrant: pastoor Jellema.
Militair ordinariaat	17.30 uur in de St. Antonius van Paduakerk in Maastricht. Celebrant: mgr. De Jong.
Aartsbisdom Utrecht	19.00 uur in de St. Catharinakathedraal in Utrecht. Celebrant: kardinaal Eijk.Aansluitend aan de eucharistieviering is er aanbidding van het Allerheiligste Sacrament.
Bisdom Roermond	19.00 uur in alle dekenale kerken van het bisdom.

24 uur voor de Heer

Omdat 9 maart deels samenvalt met de “24 uur voor de Heer” op 8 en 9 maart 2024, is er in sommige bisdommen aansluitend op de mis voor de synode en voor vrede tijd voor (eucharistische) aanbidding van het Allerheiligst Sacrament. Eucharistische aanbidding is een gebedsvorm binnen de Katholieke Kerk waarbij het Allerheiligste wordt aanbeden. Vaak gebeurt dat geknield voor een Hostie in een monstrans op een altaar. Lees hier meer informatie.

De “24 uur voor de Heer” zijn sinds 2015 elk jaar onderdeel geweest van de Veertigdagentijd als voorbereiding op Pasen. In 2015 nam paus Franciscus het initiatief op in de bul Misericordiae vultus, waarin hij het Heilig Jaar van de Barmhartigheid afkondigde. Daarna is het elk jaar onderdeel geweest van de Veertigdagentijd als voorbereiding op Pasen.

Kijk voor verdere gebedsmomenten in de context van “24 uur voor de Heer” ook op de websites van de bisdommen.

Foto: Pixabay

Op 4 oktober 2023 tijdens de landdag van de PWN hebben de 30 deelnemers een manifest samengesteld met als doel de pastorale zorg voor reizigers, Sinti en Roma binnen het parochiepastoraat onder de aandacht te brengen.
U kunt op bijgaande link klikken voor het het manifest: Manifest

Foto boven: René Haustermans leidt het tot stand komen van het manifest
Foto is gemaakt door pater Antoon Egging m.s.c.