Op zaterdag 11 februari 2023 is er een landelijke inspiratiedag voor mensen die zich inzetten op gebied van diaconie en caritas. Het thema van de dag is Kom naar de laadpaal van de ziel en geef thuis en zal plaatsvinden in het M-Mediagebouw, te vinden aan de ’s-Gravelandseweg 80 in Hilversum.

Er is een gevarieerd programma samengesteld met een inleiding door Erik Borgman, verschillende workshops met good practices (met onder meer Guyana Zijl, Papier Cafés Utrecht, collega Krista Russchen Solidair Groningen/Drenthe, werkgroep Diaconie Nieuwegein), uitreiking van Kans Inspiratieprijs en wordt afgesloten met een korte viering onder begeleiding van straatpastor Bernadette van Dijk. 

Van harte welkom om deel te nemen aan deze mooie bijeenkomst die wordt georganiseerd door Kansfonds in samenwerking met Actioma, Huis van Dominicus en KRO/NCRV. 

Voor meer informatie en aanmelding klik op bijgaande link:

Kom jij ook naar de landelijke Inspiratiedag voor diaconale initiatiefnemers? – Kansfonds

Sterke vrouwen zorgen dat Gods verhaal doorgaat.

Zondag 21 januari jl. was in de Groningse Folkingestraat synagoge de jaarlijkse Dag van het Jodendom. Een studiemiddag met twee gastlezingen over ‘Sterke vrouwen in de Bijbel’. Zoals gebruikelijk met twee sprekers die hun visie op het thema gaven vanuit Joods-Hebreeuws en Christelijk perspectief.  

Prof. dr. Irene Zwiep, hoogleraar Hebreeuwse, Aramese en Syrische Talen en Culturen aan de Universiteit van Amsterdam, belichtte de sterke vrouw in de joodse Tenach, het christelijke ‘Oude Testament’. De titel ‘sterke vrouwen’ verwijst naar het boek Spreuken dat in enkele slotverzen spreekt over “…. Een sterke vrouw, wie zal haar vinden?” Bedoeld als loflied op de vrouw die voor haar gezin en man van onmisbare betekenis is. Maar hoe is dit Hebreeuwse woord ‘sterk’ te verstaan? Degelijk en deugdzaam, of ook leidend en krachtdadig? Hetzelfde woord kan in een andere context een andere lading hebben. Prof. Zwiep liet zien hoe in Bijbelse vertellingen vrouwen – soms vanuit de achtergrond – een cruciale rol spelen als het gaat om het oplossen van problemen en het omgaan met dilemma’s. Vaak is het de vrouw die handelt en initiatief neemt, terwijl de man niet weet wat te doen en zich terughoudt. In deze rol zorgen bijvoorbeeld Tamar en Ruth ervoor dat het doorgaat met het volk Israël als de mannen het laten afweten. Joodse vrouwen als Judit en Jaël zorgen met een list voor de overwinning op vijanden die het bestaan van het volk Israël bedreigen.

Theologe en exegeet dr. Joke Brinkhof belichtte opvallende vrouwen in het Nieuwe Testament. Jezus’ volgelinge Maria Magdalena wordt in de kerkelijke traditie apostel der apostelen genoemd, een bijzondere eretitel. Haar liturgische gedachtenis is onlangs opgewaardeerd in de RK kerk. Brinkhof liet accentverschillen zien tussen de vier evangelisten in hun kijk op vrouwen, met name Maria als moeder van Jezus en Maria Magdalena als volgelinge van Jezus.  In Mattheüs’ verslag van Jezus’ geboorte in Bethlehem is Maria passief en komt Jozef als vader prominenter naar voren. Bij Lucas komt moeder Maria als gelovige en zelfstandige vrouw sterker naar voren bij zijn beschrijving van de zwangerschap (zie het Magnificat – de lofzang van Maria na de aankondiging van de geboorte door de engel), Jezus’ geboorte en zijn opgroeien als kind.  De betekenis van Maria als  moeder Gods is in apocriefe christelijke literatuur verder verdiept met verhalen over haar veronderstelde ouders, Joachim en Anna. Los van de Bijbelse geschriften heeft de katholieke kerk zelfs een aparte feestdag op de kalender gezet, gewijd aan Maria’s tenhemelopneming.  Jezus’ volgelinge Maria Magdalena krijgt van alle vier evangelisten een prominente rol als de vrouw die als een van de eersten getuige is van het lege graf na Jezus’ verrijzenis. Evangelist Johannes versterkt dit met het verhaal over de verschijning van de verrezen Jezus aan Maria, en haar herkenning van Hem. Ook Brinkhof liet zien hoe verschillende vertalingen van woorden in de Griekse grondtekst het beeld van de vrouw mee bepalen. Een woord dat een dienende en verzorgende rol typeert slaat in een andere context op een zelfstandige gastvrouw.   

Gastheer van de Dag van het Jodendom was bisschop Ron van den Hout. De katholieke kerk organiseert de jaarlijkse studiemiddag in samenwerking met vertegenwoordigers van de liberale en orthodoxe joodse gemeenschappen in de regio Groningen. Met een opkomst van ca. 120 aanwezigen bleek opnieuw, evenals voorgaande jaren, dat de jaarlijkse ontmoeting van jodendom en christendom in de Folkingestraat synagoge nog ruime belangstelling geniet.

Zie bijlagen: (1) Lezingtekst van dr. Joke Brinkhof. (2) Beeldpresentatie bij de voordracht van prof. dr. rene Zwiep.  

Lezing dr. Joke Brinkhof

presentatie bij voordracht van prof. dr. Irene Zwiep

Samen met andere kerkgenootschappen voert de Rooms-Katholieke Kerk eens in de drie jaar het landelijke Armoedeonderzoek uit. Het doel van het onderzoek is aan overheid en samenleving te laten zien wat er op het kerkelijk erf aan zorg voor de onderkant van de samenleving gebeurt. Op 30 januari neemt minister Carola Schouten tijdens een landelijke conferentie over Armoede het rapport Armoedeonderzoek 2020-2022 in ontvangst.

De minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen vertegenwoordigt de landelijke politiek en overheid, die zo inzicht worden geboden in hoeveel geld kerken en hun instellingen besteden aan noodhulp, maar ook hoeveel vrijwilligersuren dat kost.

Met het aanbieden van de onderzoeksresultaten aan de landelijke politiek, mengen de kerken zich in het publieke debat. Ze wijzen de overheid op hun taak om schild voor de zwakken te zijn. Met het driejaarlijks Armoedeonderzoek willen de kerken niet alleen meer zicht krijgen op de aanpak van armoede en schulden, maar ook de eigen diaconale achterban bemoedigen.

Aanmelden om er bij te zijn kan nog!

Onder anderen mgr. De Korte, bisschop van ‘s-Hertogenbosch en referent namens de Nederlandse bisschoppenconferentie voor Kerk en Samenleving, zal reageren op het onderzoek. Naast de verschillende sprekers zijn er op 30 januari diverse workshops waarin de bevindingen van het Armoedeonderzoek verder worden uitgediept. Een uitgebreid programma met praktische informatie wordt na aanmelding toegestuurd. Het is nog mogelijk om aan te melden voor deze landelijke conferentie. Deelname is gratis.

Datum: maandag 30 januari 2023.
Tijd: 10.30 – 14.30, inclusief lunch.
Locatie: Buurt-en-Kerkhuis Shalom, Vrederustlaan 96, Den Haag.

Foto minister Carola Schouten via organisatieteam Armoedeonderzoek 2020-2022.00

De 41-jarige Anneke (J.P.M.T.) van der Kamp-van Saase is door de Nederlandse Bisschoppenconferentie benoemd als secretaris-generaal van de conferentie en het Secretariaat Rooms-Katholiek Kerkgenootschap (SRKK). Mw. Van der Kamp begint per 1 februari fulltime als opvolger van mw. mr. Suzan Daalmans in deze functie.

Mw. Van der Kamp is manager bij een ontwikkelaar van software voor de zorgsector, Reware. Zij werkte voor deze organisatie sinds 2012 in verschillende functies, waaronder HR-manager en projectmanager. Daarvoor werkte zij als directiesecretaris en consulent algemene zaken voor een grote thuiszorgorganisatie.

Zij rondde na het VWO in 2003 haar opleiding Personeel & Organisatie af aan de Saxion Hogeschool in Deventer en woont momenteel met haar gezin (echtgenoot en twee kinderen) in Hengelo, waar zij actief betrokken is bij de eigen parochie. ‘Ik zet de talenten die ik heb gekregen graag in om de bisschoppenconferentie te ondersteunen, om daarin actief dienstbaar en van betekenis te kunnen zijn voor de katholieke kerk in Nederland’, aldus mw. Van der Kamp.

Op woensdag 18 januari presenteerde Actie Kerkbalans samen met onderzoeksbureau Citisens de uitkomsten van een onderzoek over de rol van de Kerk in tijden van crises. Tijdens deze presentatie in Den Haag was mgr. Van den Hende, bisschop van Rotterdam, een van de sprekers. Hij benadrukte: “Een crisis is nooit een anoniem begrip, zoals ‘de crisis van de corona’, ‘de crisis van de armoede’. Het gaat altijd om concrete mensen die in die omstandigheden te maken hebben met moeilijkheden.”

Wilfred Kemp (KRO-NCRV) leidt de persontmoeting, waarbij de onderzoeksresultaten kort worden gepresenteerd met daarna een reactie van bisschop Van den Hende vanuit de R.-K. Kerk en dominee Van Rijn, classispredikant van Zuid-Holland Noord, vanuit de PKN. Daarna is er gelegenheid voor journalisten om vragen te stellen. Dat gebeurt onder meer door journalisten van dagblad Trouw, het Nederlands Dagblad, het Algemeen Dagblad en Katholiek Nieuwsblad.

Ervaringen in coronatijd

In zijn inleiding spreekt bisschop Van den Hende over de ervaringen van de Kerk in coronatijd. Publieke vieringen van de eucharistie waren een tijd niet mogelijk, wel konden kerken open zijn voor gebed. Parochies werden opgeroepen om daarbij extra producten voor de Voedselbank in te zamelen. “Je zag aan de ene kant de brandende kaarsjes kleiner worden bij het sacrament dat was uitgesteld en aan de andere kant het aantal voedselproducten voor de Voedselbank groeien”, zegt de bisschop die dat “een mooie balans” noemt. “Met aan de ene kant eer brengen aan God en van daaruit de liefde voor de mens echt gestalte geven.”

“De actie Kerkbalans is een belangrijke ondersteuning van de Kerk. Dat blijkt elk jaar weer. Het is inmiddels, en daar ben ik blij om, een hele bekende actie geworden”, aldus de bisschop. “De Kerk heeft geld nodig met een reden. Dat is de drievoudige zending van de Kerk: vieren en God eren, van Hem getuigen en leren, en in diaconie en caritas laten zien dat de Heer ook in ons aan het werk is, in kracht van de Heilige Geest.”

Tot slot wenst de bisschop iedereen die aan Kerkbalans meedoet veel enthousiasme en inspiratie toe.

• Bekijk de liveregistratie van de persconferentie (YouTube)
• Bekijk de inleiding bisschop Van den Hende (YouTube)
• Download de inleiding van de bisschop (pdf)

Met ingang van 1 januari 2023 is Albert Buter benoemd tot lid van het kathedraal kapittel van het bisdom. Hij is pastoor van de Norbertusparochie en waarnemend pastoor van de Liudgerparochie, beide in Groningen. Hij volgt hiermee Paul Verheijen op die pastoor is van de Pax Christiparochie te Friesland. Wegens het verstrijken van de termijn van 10 jaar en zijn gezondheid is hij teruggetreden.

Het kathedraal kapittel is het belangrijkste adviesorgaan van de bisschop en bestaat momenteel uit de priesters:

Koos Tolboom, proost
Bert van der Wal, secretaris
Peter Wellen, penningmeester
Victor Maagd
Peter Stiekema
Arjen Bultsma
Albert Buter

Donderdag a.s. is de uitvaart van de overleden emeritus paus Benedictus XVI in Rome. Bisschop Ron van den Hout gaat woensdag a.s. voor in een Eucharistieviering in de kathedraal te Groningen om 12.30 uur. De viering is een requiemmis opgedragen voor emeritus paus Benedictus XVI.

In het bijgaande bericht hieronder meer informatie over de uitvaart van donderdag a.s.

Kardinaal Eijk zal namens de Nederlandse Kerkprovincie de uitvaart van emeritus paus Benedictus XVI bijwonen, die op donderdag 5 januari plaatsvindt. KRO-NCRV zendt de televisieregistratie van de uitvaart donderdagochtend rechtstreeks uit op NPO 2. De uitzending begint om 9.15 uur. De uitvaartplechtigheid vindt plaats op het Sint-Pietersplein. Hoofdcelebrant is paus Franciscus.

Het lichaam van Benedictus XVI zal daarna worden bijgezet in de crypte van het Vaticaan op dezelfde plaats waar paus Johannes Paulus II vóór zijn zaligverklaring begraven lag. Het graf van Johannes Paulus II lag in de crypte vanaf de datum van zijn begrafenis op 8 april 2005 tot 29 april 2011, toen zijn kist enkele dagen voor zijn zaligverklaring naar een zijkapel van de Sint-Pietersbasiliek werd overgebracht. Op dezelfde plaats lag eerder ook paus Johannes XXIII begraven. Ook zijn lichaam werd na zijn zaligverklaring naar een zijaltaar in de basiliek overgebracht.

Sinds maandag 2 januari ligt het stoffelijk overschot van Joseph Ratzinger, paus Benedictus XVI, opgebaard in de Sint-Pietersbasiliek. Duizenden mensen nemen daar afscheid van de emeritus paus, die op oudejaarsochtend op 95-jarige leeftijd in Vaticaanstad overleed.

Geloofsgesprek

In het Geloofsgesprek op NPO2 van 1 januari sprak Leo Fijen met kardinaal Eijk over de daags tevoren overleden paus Benedictus XVI: ze spraken over zijn leven, zijn werk, zijn betekenis voor de Kerk en voor de samenleving. Kardinaal Eijk haalt in dit Geloofsgesprek herinneringen op aan de overleden emeritus paus, die hij

persoonlijk goed heeft gekend. Kijk het Geloofsgesprek terug.

(Bronnen aartsbisdom en KRO-NCRV)

Voor activiteiten maakt het bisdom graag gebruik van parochiezaaltjes en kerken, her en der verspreid over het bisdom. Er zijn ruimten die heel geschikt zijn voor een vicariaatsavond, een bezinningsdag voor de priesters, diakens en pastoraal werkers, of een activiteit voor de jongeren. Het verrast mij iedere keer weer dat zoveel vrijwilligers bereid zijn hun tijd te besteden aan het koffie zetten, broodjes smeren, toiletten schoon maken, de lichten in de kerk aandoen, enzovoorts. Graag wil ik u allen  bedanken!

Dit zijn de vrijwilligers die ik zie als ik in de parochies kom, die ik daar ontmoet en met wie ik een praatje maak. Maar mijn dank gaat ook uit naar de vrijwilligers die ik niet zie. Zij die zorgen voor een schone kerk, voor de bloemen en het vermenigvuldigen en vouwen van boekjes, die onderhoudswerk doen voor kerk en parochiehuis.

Nog weer andere vrijwilligers zijn zij die zich meer met inhoudelijke dingen bezig houden zoals diaconie, catechese en liturgie. Deze zie ik vaak wel in de vieringen. Ook aan u mijn dank voor uw inzet. En dan kunnen we ook nog denken aan de bestuurders en locatieraadleden, ook zij zetten zich als vrijwilliger in.

Zie het vrijwilligerswerk als een uitwerking van uw doopsel. Zet uw talenten in en draag bij aan onze gemeenschappen. Misschien bent u ooit gevraagd en hebt u zich een taak eigen gemaakt waarvan u eerst dacht het niet te kunnen. Goed dat u erop in bent gegaan. Geroepen worden voor een taak waarvoor iemand nodig is. et

Aan de voorkant en de achterkant zijn gelovigen actief in de Kerk. Het is een opbouwen van de plaatselijke geloofsgemeenschap. Dat moeten we samen doen, en is niet afhankelijk van de pastores. Die zullen verbinden, sturen en begeleiden. Ik hoop dat op veel plaatsen goed wordt samengewerkt ten dienste van het Rijk Gods.

+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden

Foto: Marlies Bosch

De aanmelding voor de reizen naar de Wereldjongerendagen 2023 in Lissabon is geopend! Dit loopt via de website van bedevaartorganisatie Huis voor de Pelgrim. Aanmelden is mogelijk tot en met 31 mei 2023. Jongeren hebben de keuze uit verschillende opties, zoals reizen met het eigen bisdom of een ‘backpackers-reis’ waarbij gereisd wordt op eigen gelegenheid.

De Wereldjongerendagen 2023 vinden plaats in Lissabon: een grote, historische stad, hoofdstad van Portugal en het culturele, politieke en economische hart van het land. Lissabon is met 2,9 miljoen inwoners de grootste stad van het land. Kijk hier voor meer informatie over Lissabon.

Verschillende reisopties

Vanuit Nederland zijn er verschillende reisinitiatieven naar de Wereldjongerendagen 2023. Alle bisdommen organiseren een reis, met een eigen voorprogramma (waarbij sommige bisdommen samenwerken). Daarnaast organiseren verschillende bewegingen en congregaties een eigen reis naar de WJD.

Via bijgaande link kun je je aanmelden voor de reis naar de WJD met het bisdom Groningen-Leeuwarden Ga mee naar de Wereldjongerendagen 2023 in Lissabon! – Bisdom Groningen-Leeuwarden (bisdomgl.nl)

Aanmelding voor de reizen is open en loopt via de website van bedevaartorganisatie Huis voor de Pelgrim (aanmelding mogelijk t/m 31 mei 2023). Kijk hier voor alle reisopties en hoe daarvoor aan te melden.

27-29 januari 2023: WJD@Home op Ameland – Nederlandse thuisversie van ’s werelds grootste jongerenevenement 

Om alvast de smaak te pakken krijgen voor de WJD in Lissabon volgend jaar, organiseert Jong Katholiek van 27 tot en met 29 januari 2023 het Nederlandse WJD@Home. Een ‘mini-Wereldjongerendagen’ op Ameland voor jongeren van 15-30 jaar. WJD@Home is een beproefd concept en een event met gevestigde naam in het landelijke katholieke jongerenwerk. WJD@Home op Ameland biedt jongeren een mooie setting om elkaar te ontmoeten en samen het katholieke geloof te vieren. Ze blikken daarbij vooruit naar het grootste jongerenevenement ter wereld: dé Wereldjongerendagen van de Rooms-katholieke kerk, volgend jaar in Lissabon op 1-6 augustus 2023.

De laatste WJD@Home op Ameland was van 29 april t/m 1 mei in 2022. Ruim honderd jongeren kwamen samen op het waddeneiland. Er is onder meer gebeden voor alle jongeren die naar de Wereldjongerendagen 2023 in Lissabon gaan, “om gesterkt te worden door de ontmoeting met jongeren van over de hele wereld en de ontmoeting met paus Franciscus.” In 2022 waren van de Nederlandse bisschoppen aanwezig Mgr. Van den Hende van bisdom Rotterdam, Mgr. Van den Hout van bisdom Groningen-Leeuwarden en Mgr. Mutsaerts van bisdom ’s Hertogenbosch.

Jongeren die deelnemen aan WJD@Home maken nieuwe vrienden en treffen oude bekenden: de perfecte opstap naar de Wereldjongerendagen 2023 in Portugal. Er is op Ameland catechese door de bisschoppen, er zijn eucharistievieringen, een avond van barmhartigheid en er staan inhoudelijke en creatieve workshops op het programma.  WJD@Home 2023 op Ameland wordt georganiseerd onder de vlag van Jong Katholiek. De organisatie hoopt dat opnieuw veel jongeren zich aanmelden voor het weekend. Opnieuw met veel enthousiasme bij deelnemers, de organisatie en de aanwezige bisschoppen.

Reis naar en van WJD@home 2023
Aankomst: op 27 januari 18.00 en 20.00 uur vertrek van de boot van Holwerd naar Ameland.
Terugreis: op 29 januari, aankomst van de boot van Ameland om 18.15 uur te Holwerd.

Klik hier voor de folder van de WJD@home

Vanuit diverse plaatsen in het land wordt busvervoer georganiseerd naar de vertrekplaats Holwerd van de boot naar Ameland, zodat iedereen 27 januari op tijd bij de boot is. Concrete informatie wordt spoedig bekendgemaakt via de website: www.wjd.nl/wjdhome. En via social mediakanalen van de Wereldjongerendagen 2023.

Aanmelding en kosten
Aanmelding is mogelijk tot 16 januari 2023 en loopt via www.wjd.nl/wjdhome.
Leeftijd doelgroep: jongeren van 15 tot en met 30 jaar.
Kosten verblijf op Ameland: € 85,- per persoon
Kijk voor meer informatie over WJD Lissabon op: www.wjd.nl

Informatie en contact

Voor vragen over deelname aan WJD@Home en/of persvragen: neem contact op met Jochem Oor (landelijk projectleider Wereldjongeren 2023).  
E-mail:                 jochem@jongkatholiek.nl
Telefoon:              06 – 2341 0593