Zondag 12 juni vierden we in Dokkum onze patroonheilige Bonifatius. Op pinkstermaandag was de viering in Fulda waar het comité uit Dokkum wederom te gast was. Het tegenbezoek dit jaar bestond niet alleen uit een vertegenwoordiging, maar uit een grotere delegatie samen met de Stadspfarrer Stefan Buβ en bisschop Michael Gerber. Bij zijn installatie als bisschop van Fulda beloofde hij mij naar Dokkum te komen. Deze belofte uit 2019 heeft hij ingelost. Pastoor  Stefan Buβ ondernam met een groep parochianen een pelgrimstocht naar Dokkum. Het bijzondere was dat de groep er een meerdaagse wandeltocht van had gemaakt vanaf dinsdag de 7^e juni van de Nederlandse grens naar Dokkum. Verspreid over vier weektochten afgelopen half jaar hebben zij zo’n 580 km gelopen: vanaf de bergen in Hessen-Thüringen  tot de lage landen van Drenthe en Fryslân in ons bisdom.  

In Dokkum vertrokken we zondag in processie met de relieken vanaf de parochiekerk in de stad naar de Bonifatiuskapel. Het was niet een grote groep, maar ik sprak de hoop uit dat we bij aankomst bij de kapel wel een groep kerkgangers zouden treffen. Toen we de kapel binnengingen kwam er een grote teleurstelling over mij. Er zat eigenlijk niemand! Het was werkelijk een teleurstelling.

In zijn preek ging bisschop Gerber in op het leven van Bonifatius. Hij merkte op dat deze heilige al eerder in de Friese lage landen was geweest en dat deze eerste missie een mislukking was geworden. Toch ging Bonifatius op hoge leeftijd nog een keer terug. Hij wilde zich niet bij de mislukking neerleggen. Hij bleef leerling ook toen hij al oud was geworden. Hij bleef het proberen.

Ook benadrukte de bisschop dat een christen zich moet laten vormen, en dat dat proces nooit stopt. Het kennismaken met andere culturen is ook telkens een uitdaging. Bonifatius sprak een taal die enigszins verwant was met de taal die destijds hier werd gesproken. De Angelsaksen waren van het vaste land naar het Britse eiland getrokken. Maar het verstaan van elkaars culturen is nog een andere uitdaging. Die uitdaging gaf de bisschop ons mee. Je verdiepen in de cultuur van de ander vraagt werkelijk iets van je. De uitwisseling tussen het bisdom Fulda en Groningen-Leeuwarden is dan nog maar een gemakkelijke.

+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden

Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaakt. Het thema was al eerder naar buiten gebracht: Pelgrims van hoop. Van het logo is ook een Nederlandse versie beschikbaar (zie afbeelding links.) De voormalige Pauselijke Raad voor de Nieuwe Evangelisatie, nu opgenomen in het nieuwe Dicasterie voor Evangelisatie, coördineert de voorbereidingen voor het Heilig Jaar 2025.

Aan het ontwerp van het logo was een wedstrijd verbonden en aartsbisschop Rino Fisichella maakte uit 294 inzendingen, ontvangen uit 213 steden en 48 verschillende landen, de winnaar bekend. De deelnemers varieerden in leeftijd varieerden van 6 tot 83 jaar.

“In feite werden veel handgetekende ontwerpen ontvangen van kinderen van over de hele wereld, en het was echt ontroerend om door deze tekeningen te gaan, de vrucht van kinderlijke verbeelding en geloof”, aldus aartsbisschop Fisichella.

Winnend logo

Uiteindelijk koos paus Franciscus uit drie genomineerde voorstellen het definitieve ontwerp ingezonden door Giacomo Travisani. Het logo toont vier gestileerde figuren die de hele mensheid verbeelden vanuit de vier hoeken van de aarde. Ze omhelzen elkaar, wat wijst op de solidariteit en broederschap die volkeren moeten verenigen. De eerste figuur houdt zich daarbij vast aan het Kruis. De onderliggende golven geven weer dat de pelgrimstocht van het leven niet altijd over rustige wateren gaat. De hoop in het logo is verbeeld door het anker waar het kruis aan de onderkant in overgaat.

Het belang van jubeljaren voor het leven van de Kerk

Paus Franciscus noemt “het Jubeljaar altijd een gebeurtenis van grote spirituele, kerkelijke en sociale betekenis in het leven van de Kerk.” Hij herinnert eraan dat sinds het jaar 1300, toen het eerste Heilige Jaar plaatsvond “Gods heilige en getrouwe volk deze viering heeft ervaren als een speciale gave van genade, gekenmerkt door de vergeving van zonden en in het bijzonder door de mildheid als volledige weergave van de barmhartigheid van God.”

In de Kerk is een Jubeljaar, of Heilig Jaar, een belangrijke religieuze gebeurtenis. Een Jubeljaar is “gewoon” als het na de gebruikelijke periode van 25 jaar valt, en “buitengewoon” wanneer het wordt afgekondigd voor een buitengewone gebeurtenis. Het laatste gewone Jubeljaar vond plaats in het jaar 2000 tijdens het pontificaat van paus Johannes Paulus I.  In 2015 riep paus Franciscus een Buitengewoon Heilig Jaar van Barmhartigheid uit.

Na de zomer van 2022 komen de officiële Jubeljaar-website en gerelateerde app beschikbaar, twee hulpmiddelen bedoeld om gelovigen wereldwijd te helpen deel te nemen aan de activiteiten en evenementen tijdens het Jubeljaar. Er komen onder meer een kalender, een handvest, nieuwsberichten en praktische informatie beschikbaar in verschillende talen.

Op 28 juni 2022  is te Schagen overleden Cornelis Maria (Kees) van Dongen. Hij was als pastoraal werker in ons bisdom werkzaam in de Walfriedvicarie/parochie te Groningen (1973-1986), als geestelijk verzorger in het Medisch Centrum Leeuwarden (1986-1998) en als laatste vanaf 1998 als lid van het pastoraal team met bijzondere aandacht voor de wijk Johannes de Doper in de parochie Titus Brandsma te Leeuwarden tot aan de sluiting van de Johanneskerk in 2004. De uitvaart vindt plaats op woensdag 6 juli in de Christoforuskerk te Schagen. Dat hij moge rusten in vrede.

De Nederlandse bisdommen publiceren op vrijdag 3 juni hun diocesane verslagen van de raadpleging voor de bisschoppensynode. Hierin geven zij weer wat er in de bisdommen is gebeurd, met wie er is gesproken en wat daarvan de uitkomsten zijn in de context van de synode 2021-2023 ‘Voor een Synodale Kerk: communio, participatio, missio’.

Paus Franciscus hoopt dat met deze synode, die in verschillende fases plaatsvindt, de Heilige Geest zal spreken in de Kerk. Met Pinksteren viert de Kerk de uitstorting van de Heilige Geest en het gebed voor de synode begint met de bede: ‘Wij staan voor U, Heilige Geest, terwijl wij bijeenkomen in uw naam.’

De bisschoppen hebben er daarom voor gekozen om voor het hoogfeest van Pinksteren de verslagen met alle betrokkenen in het bisdom te delen. De uitkomsten van de diocesane fase van de synode worden verwerkt in een nationale synthese die in de zomer naar het Algemeen Secretariaat van de Bisschoppensynode in Rome wordt gestuurd.

De diocesane verslagen zijn te vinden op de verschillende bisdom websites, die vaak een themapagina hebben voor alle berichten over de synode. Deze themapagina’s vindt u via onderstaande links:

Aartsbisdom Utrecht
Bisdom Breda
Bisdom Groningen-Leeuwarden
Bisdom Haarlem-Amsterdam
Bisdom ’s-Hertogenbosch
Bisdom Roermond
Bisdom Rotterdam
Militair Ordinariaat

Kijk voor meer informatie over Pinksteren op www.vierpinksteren.nl

In de afgelopen maanden hebben op diocesaan en op parochieel niveau dialooggesprekken plaats gevonden in het kader van de synode over synodaliteit in Rome in 2023. Op verzoek van paus Franciscus werd het begin van deze wereldwijde synode op diocesaan en plaatselijk niveau begonnen, zodat er van onderop en vanuit de breedte van de katholieke kerk inbreng kan zijn. Sinds 17 oktober 2022 zijn er drie diocesane sessies geweest waarbij de Diocesane Pastorale Raad en de andere gremia in het bisdom waren betrokken.

Ook zijn er in veel parochies dialoogbijeenkomsten geweest. Alle resultaten zijn samengevat in een verslag dat u hierbij aantreft. Dit integrale verslag is verzonden naar de bisschoppenconferentie. De bisschoppen zullen er in hun vergadering over spreken en vervolgens zullen de verslagen verder worden gebracht op Europees niveau. Vanuit de verschillende continenten gaat het resultaat naar Rome waar het gebruikt wordt voor de synode in 2023.

Bisschop Ron van den Hout kijkt terug op een boeiende ronde van gesprekken: “Met elkaar serieus spreken over het geloof en de beleving ervan is sowieso vruchtbaar. Niet elk gesprek kan per se iets opleveren, maar luisteren naar elkaar – of gezamenlijk luisteren naar het evangelie – is winst. Hopelijk is het synodaal proces een stimulans voor de gezamenlijk missie die we als Kerk hebben. Want we delen allen in de ene missie die Christus aan de Kerk gegeven heeft. Iedere christengelovige heeft de taak om op zijn/haar niveau die missie van Christus te vertalen naar de eigen omgeving overeenkomstig de eigen talenten, competenties en ontvangen bevoegdheden. Om deze ene missie op het spoor te komen, kan een waarachtige dialoog behulpzaam zijn.”

U kunt op bijgaande link klikken voor het verslag Verslag van het synodaal proces in het bisdom Groningen-Leeuwarden

Doe mee met BOSK  in Leeuwarden!

Van 7 mei tot en met 14 augustus lopen meer dan duizend bomen door Leeuwarden. Een ‘wandelend’ bos die de natuur een stem geeft:  Hoe kijkt het bos naar de mensenwereld? De wandelende kunstinstallatie van BOSK  vraagt aandacht voor de noodzaak anders naar mens en natuur te kijken. Kerken en maatschappelijke organisaties, waaronder de Sint Vitusparochie, doen mee. BOSK manifesteert ook de boodschap van Paus Franciscus aan de mensheid:  de natuur en de aarde zien als ons ‘gemeenschappelijk huis’. BOSK is niet alleen voor Leeuwarders, maar  voor het hele Noorden bedoeld. Ieder is van harte uitgenodigd mee te doen!

Door op bijgaande link te klikken treft u de agenda aan met alle lezingen, kerkdiensten, activiteiten en tentoonstellingen: Geloven in Leeuwarden – Bosk Agenda

Nieuw verhaal

Ander BOSK is een kunstproject van Bruno Doedens i.s.m. met onder andere de Friese cultuurorganisatie Arcadia.  Motto: “Wanneer bomen kunnen wandelen, kunnen mensen veranderen”.  De tijd vraagt om veranderingen, we kunnen niet doorgaan zoals we nu doen: teveel productie en consumptie, economie in handen van de rijken, vervuiling en uitputting van de natuur, technologie en overheersing door een blank patriarchaal mensbeeld. Er is een ander verhaal nodig. Een andere manier van kijken en denken over mens, de aarde en economie. Zoals paus Franciscus het vanuit het christendom heeft verwoordt in twee encyclieken:  toekomst voor de aarde als “ons gemeenschappelijk huis’ met  ’broederlijke liefde’ (zie: Laudato Sí en Fratelli Tutti).

Viering en actie

De Sint Vitus-parochie en andere stadskerken doen mee aan de manifestatie BOSK. Elke keer als de duizend bomen een weekend stilstaan op een van de pleinen in Leeuwarden, organiseert de dichtstbijzijnde geloofsgemeenschap een viering op zondag, en een activiteit op zaterdag of zondag. De kerken nodigen gezamenlijk zes inspirerende gastsprekers uit, die met aanwezigen in gesprek gaan. De exacte data worden nog bekend gemaakt.  Elke geloofsgemeenschap organiseert ook een permanente tentoonstelling over de thema’s van BOSK. Niet alleen de kerken doen mee aan  BOSK. Door de week gaan diverse organisaties langs de route ook activiteiten organiseren om het nieuwe verhaal in kunst vorm te geven.

Vrijwilligers actie

In de Sint-Vitusparochie is een werkgroep actief voor een creatieve activiteit op zaterdagmiddag  11 juni en de viering van 12 juni als de 1000 bomen op het Bonifatiusplein en op de Voorstreek staan “uit te rusten”.  Geinteresseerden in het hele noorden zijn uitgenodigd mee te doen. Voor bezoek aan Leeuwarden tussen 7 mei en 14 augustus om de 1000 bomen installatie te zien en mee te doen aan activiteiten. Zie www.bosk.frl Van harte welkom ook voor de viering van de parochie in de Bonifatiuskerk op 12 juni, om 11.00 uur.

Dit project slaagt alleen als veel mensen horen van het nieuwe verhaal en willen aansluiten. Hoort en zegt het voort, ook buiten Leeuwarden!  Maak dit project bekend!

Om door de stad te “wandelen” zijn vrijwilligers nodig, zoals in 2018 de ‘’reuzen’’ alleen dankzij mensen door de Leeuwarder straten konden lopen. Elke boom heeft vier vrijwilligers nodig om verplaatst te worden. En ze vragen verzorging! Tussen 7 mei en 14 augustus. Help mee vrijwilligers te werven voor deze activiteit. Een leuke actie voor jongerengroepen, een werkgroep Oecumene of een VOM-groep om een dag mee te doen!  Opgeven kan via: https://arcadia.frl/bosk/ waar een opgaveformulier te vinden is.  Alvast dank namens de Sint Vitus parochianen!

Contact Sint-Vitus parochie: Germa Kamsma-Kunst, pastor.kamsma@sintvitusparochie.nl

 ‘Meer tijd voor geloof was heel tof!’

De Noord-Hollandse bedevaartsplek in Heiloo was in het weekend van 14-16 mei opnieuw de ontmoetingsplaats voor een tienerweekend van ons bisdom.  Op initiatief van het Jongerenplatform, in samenwerking met de Blauwe Zusters van Heiloo zorgden begeleiders met 21 deelnemers voor een geslaagd programma!

Zoals een deelnemer het onder woorden bracht:

“Ik vond het een fantastisch weekend! Ik heb veel dingen geleerd en nieuwe mensen leren kennen. We hebben leuke en grappige activiteiten gedaan. Ik vond het ook fijn dat we de gelegenheid kregen om te bidden/biechten. De zusters en begeleiders waren super aardig en het was heel gezellig om met ze te kletsen. Het feit dat we met z’n allen meer tijd gaven aan het geloof was heel tof!  Het was mijn eerste keer dat ik naar dit kamp ben geweest, maar het was super leuk!”

Bij het tienerweekend ontstaan vriendschappen, worden verhalen gedeeld en leren jongeren veel over het geloof. Het verblijf en de activiteiten van een tienerweekend worden tegen gereduceerde prijs aangeboden. Een lage drempel zodat alle jongeren mee kunnen doen.  Financiële ondersteuning voor deze jongerenactiviteit van het bisdom wordt erg op prijs gesteld. Het Jongerenplatform is dankbaar voor elke gift die dit werk voor de toekomst van de kerk steunt. 

Geef uw gift of donatie via bankrekeningnummer:  NL42 INGB 0670 2655 78 t.n.v. Bisdom Groningen – Leeuwarden o.v.v. ‘gift jongerenwerk’.

Familiebezoek

In mei was ik een weekend bij mijn familie. Het was vanwege een verjaardag en een uitvaart. Ik merkte hoe belangrijk familie eigenlijk is. Ik heb nogal wat ooms en tantes – hoewel het er steeds minder worden door overlijden. En ik heb dus ook een heleboel neven en nichten. Er kwamen verhalen van vroeger ter sprake die ik nog niet eerder had gehoord. Soms ook heel eerlijke verhalen. Blijkbaar zijn wij als neven en nichten nu wel oud genoeg om ze te mogen vernemen. Ouderen praten graag over vroeger. In elke familie heeft zich wel het een en ander afgespeeld. Belangrijk dus om de verhalen te vertellen en door te vertellen. Van je familie raak je nooit los. Ik merk dat ik dat ook niet wil.

Laatst hoorde ik toevallig – ik heb het niet gecontroleerd – dat Jezus in het evangelie refereert aan alle van de tien geboden, maar niet aan het vierde: ‘Eer uw vader en uw moeder’. Opvallend en merkwaardig. Maar Jezus heeft het inderdaad meer over een nieuwe familie van broeders en zusters. “Wie vader of moeder meer bemint dan Mij, is Mij niet waardig” (Matteüs 10,37) en “Mijn broeder, mijn zuster en mijn moeder zijn zij die de wil volbrengen van mijn Vader in de hemel” (Matteüs 12,50). Er was eens een Joodse rabbijn die probeerde onder het gehoor van Jezus te blijven. Hij kon Jezus goed volgen, maar haakte af toen Jezus het belang van zijn familie en van het volk Israël relativeerde.

Hoewel dus de band van het geloof in Christus het allerbelangrijkste is, hebben we als christenen deze Bijbelse teksten toch nooit gelezen als zouden we onze ouders en onze familie niet moeten respecteren. Het oudtestamentische gebod blijft geldig. Waar liggen je wortels? Waar kom je vandaan? Het is niet onbelangrijk om te weten wie je bent en hoe je zo bent geworden. Leren omgaan met je familie is de lakmoesproef voor hoe je omgaat met de medemens in het algemeen.

+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden

Foto: Marlies Bosch