De Nederlandse bisschoppen doen een oproep tot gebed om vrede en veiligheid op voorspraak van Maria. Zij sluiten zich daarmee van harte aan bij de recente oproepen van Paus Franciscus om te bidden om vrede in de wereld en een einde aan oorlog en geweld, en voor allen die slachtoffer zijn van terreur en geweld.

Oktober is de maand waarin op veel plaatsen in de Katholieke Kerk de rozenkrans wordt gebeden. ‘Laten wij nu dus, op voorspraak van Maria, Koningin van de rozenkrans en van de Vrede, van harte en intens dit gebed bidden tot God om de gave van duurzame vrede voor de inwoners van de vele landen die getekend worden door oorlog en conflicten, in en rond Israël, in Nagorno Karabach, Oekraïne, Zuid-Soedan, Nigeria en Jemen en andere conflictgebieden’, aldus de bisschoppen.

‘Laten we daarnaast ook vol vertrouwen bidden voor alle mensen die slachtoffer zijn van natuurgeweld, zoals van de aardbevingen in Turkije, Marokko en Afghanistan en van de overstromingen in Libië en India. Moge onze moeder Maria (Johannes 19, 26-27) hen allen bijstaan met haar voorspraak.’

Foto: Ramon Mangold.

Wat vieren we met Allerheiligen? Wat verstaan we eigenlijk onder ‘heiligen’? En waar bidden we precies voor met Allerzielen? De website vier.nu geeft antwoord op deze vragen en meer. In de aanloop naar de katholieke feestdagen op 1 en 2 november is op de site allerlei achtergrondinformatie te vinden over Allerheiligen en Allerzielen. Behalve informeren wil de site gelovigen oproepen om de hoogfeesten mee te vieren in de eigen parochie.

Met de website vier.nu wil de Rooms-Katholieke Kerk mensen oproepen zoveel mogelijk naar de vieringen in de eigen, lokale parochie te gaan. Ook rond de viering van Allerheiligen en Allerzielen op 1 en 2 november zijn er in veel parochies speciale vieringen. Op de site vier.nu wordt informatie beschikbaar gemaakt over deze hoogfeesten binnen de katholieke kerk.

Een belangrijke link op de website gaat vervolgens naar de webpagina ‘zoek parochie’. Door op die pagina enkele gegevens in te vullen, vinden bezoekers het adres en de websitelink van de eigen parochie. Op de parochiesite is vervolgens onder meer in het vieringenrooster te zien waar en wanneer er rond Allerheiligen en Allerzielen wordt gevierd. Met name voor kerkgangers die niet regelmatig naar de kerk komen, kan dit heel behulpzaam zijn.

Allerheiligen en Allerzielen

Allerheiligen is, evenals Allerzielen, geen officiële feestdag in Nederland. Maar het is wel een belangrijk hoogfeest binnen de katholieke kerk. Met de oproep ‘Vier Allerheiligen’ benadrukt de Rooms-Katholieke Kerk het belang om samen dit hoogfeest te vieren, waarin bekende en onbekende heiligen worden herdacht en geëerd. De dag na Allerheiligen is het Allerzielen; op deze dag bidt de Katholieke Kerk voor alle overledenen die nog niet bij God in de hemel zijn.

De site vier.nu biedt onder meer informatie over de verschillende vieringen en tradities rond deze hoogfeesten, evenals uitleg van belangrijke kernbegrippen. De site wordt regelmatig aangevuld met nieuw materiaal en steeds meer hoogfeesten krijgen in de loop van het jaar een plek. Ontdek het zelf en ga naar vier.nu.

Wat is vier.nu in een video van minder dan één minuut.

Op 11 november 2023 wordt de landelijke katholieke Doven Dag gehouden.

U kunt op bijgaande link klikken voor het programma https://bisdomgl.nl/wp-content/uploads/flyer-KDD.pdf

Afgelopen sjabbat werd Israël opgeschrikt door een ongekende golf van geweld. Wat een dag van vreugde had moeten worden, Simchat Tora, werd een dag van terreur. De Nederlandse bisschoppen laten de Joodse gemeenschap in ons land weten geschokt te zijn door deze gebeurtenissen.

‘Hierbij willen wij u als Joodse gemeenschap in Nederland een woord van bemoediging sturen, in het besef dat u in het bijzonder door dit alles zeer geraakt wordt. Zoals Paus Franciscus, zijn ook wij met u in gebed verbonden en bidden voor allen die slachtoffer zijn van terreur en angst’, schrijven de bisschoppen aan de Joodse gemeenschap. ‘Moge God duurzame vrede schenken aan allen.’

Een flinke schep erbovenop. Dat is wat paus Franciscus doet met zijn nieuwste brief over het klimaat: Laudate Deum. Volgens hem is er veel te weinig gebeurd sinds het verschijnen van zijn eerdere klimaatoproep Laudato Si’ in 2015. Hij roept op tot concreet handelen, te beginnen op de VN-klimaattop in Dubai. Jurijn Timon de Vos van de Laudato Si’ Alliantie NL: ‘Wat de paus zegt, is dat de mens verantwoordelijk is voor de klimaatcrisis. Bij de mens ligt dus het probleem, maar óók de oplossing.’

Tegen technische innovaties als stoplap

Volgens paus Franciscus is er geen ontkennen meer aan. De mens heeft de huidige klimaatcrisis veroorzaakt en verergerd. De paus is vooral kritisch op het zogenaamde ‘technocratisch paradigma’. Hiermee bedoelt hij het geloof in losse technologische innovaties, als oplossing voor de klimaatcrisis. In werkelijkheid helpen deze verbeteringen alleen de rijken en mensen met macht. Ondertussen lijden de meest kwetsbaren dagelijks onder de gevolgen van klimaatverandering. De Vos: ‘Dit is zoals we paus Franciscus kennen: hij neemt het op voor de zwakkeren en ontziet de machtigen niet.’

Gezamenlijke aanpak – nu het nog kan

Wat is dan wel de oplossing? Volgens Mgr. De Korte, bisschop van ’s-Hertogenbosch en bestuurslid van de alliantie, doet paus Franciscus een hartstochtelijke oproep aan de wereldgemeenschap: Maak gezamenlijk vaart en pak de klimaatcrisis versneld aan. ‘De paus spreekt als geestelijk en moreel leider. Dat komt tot uitdrukking in de titel van zijn brief, Laudate Deum (‘Prijst God’). God is de Schepper en eigenaar van deze wereld.’

Laudate Deum steekt hoog in en richt zich op de aanstaande VN-klimaattop in Dubai. Volgens de paus moet de COP28 een keerpunt worden: met afspraken die écht werken en die écht worden nagekomen én met sancties bij overtredingen. In tijden dat landen vaker kiezen voor hun eigen belang, breekt de paus ook een lans om samen op te treden. Alleen via internationale samenwerking valt een verergering van de klimaatcrisis te voorkomen.

Laudate Deum in Nederland

De komende tijd zal de Laudato Si’ Alliantie NL vol inzetten op de verspreiding van Laudate Deum. Als activeringsorganisatie deelt de alliantie deze boodschap onder een breed publiek: van de Vrije Universiteit tot het evenement Groengelovig tot het Bisdom Roermond.

Ook wordt samen met alliantieleden Socires en Vastenactie een webinar voorbereid. Dit webinar over Laudate Deum vindt plaats op 3 november om 14.00 uur. Aanmelden kan alvast op www.laudato-si.nl/laudate-deum. De Vos hoopt op veel belangstelling, ook van niet-katholieken: ‘In de geest van de brief geldt: iedereen is welkom!’. 

Laudato Si’ Alliantie NL werkt vanuit de milieu-encycliek Laudato Si’ van paus Franciscus. De alliantieleden dragen samen bij aan verduurzaming van de samenleving, met bijzonder oog voor kwetsbare mensen en natuur. In samenwerking met diverse christelijke partners verspreiden zij de boodschap en organiseren zij bezinnende activiteiten, zoals een cursus tot groen leider.

Woensdag 4 oktober, feestdag van de heilige Franciscus van Assisi, verschijnt ‘Laudate Deum’ (Prijs God). Deze apostolische exhortatie – pauselijke brief – van paus Franciscus is een vervolg op zijn encycliek Laudato Sí (Geprezen zijt Gij) van 2015. Tal van gebeurtenissen rond klimaat en sociale gerechtigheid vragen om aanvulling van Laudato Sí. De situatie is in acht jaar wereldwijd urgenter geworden dan bij de verschijning van Franciscus’ oproep in zijn ‘groene’ encycliek. ’De wereld waarin we leven is aan het instorten en nader misschien wel een breekpunt’, aldus de paus in Laudate Deum.    

Breekpunt

Paus Franciscus in zijn nieuwe brief aan de wereldgemeenschap:  ‘Acht jaar zijn verstreken sinds ik de encycliek Laudato Sí publiceerde. Toen ik met u allen, mijn broeders en zusters van onze lijdende planeet, mijn oprechte zorgen wilde delen over de zorg voor ons gemeenschappelijk huis. Maar met het verstrijken van de tijd heb ik me gerealiseerd dat onze antwoorden niet adequaat zijn geweest, terwijl de wereld waarin we leven aan het instorten is en misschien wel het breekpunt nadert. Naast deze mogelijkheid is het onbetwistbaar dat de impact van klimaatverandering het leven en de families van veel mensen in toenemende mate zal schaden. We zullen de gevolgen voelen op het gebied van gezondheidszorg, werkgelegenheid, toegang tot hulpbronnen, huisvesting, gedwongen migratie, enzovoort.’

De paus citeert in Laudate Deum ook Latijns-Amerikaanse bisschoppen die bij elkaar kwamen op de Synode over de Amazone: ‘Aanvallen op de natuur hebben gevolgen voor het leven van mensen’. En hij refereert aan Afrikaanse bisschoppen die stellen dat klimaatverandering niet langer een secundaire of ideologische kwestie is, maar een drama dat ons allen schaadt en ‘een tragisch en treffend voorbeeld van structurele zonde’ zichtbaar maakt. Het gevolg van een menselijke levensstijl op aarde met gebrek aan eerbied voor natuur en ecologie, Gods Schepping, waar de mens deel van is.  

Mondiaal samenwerken

In Nederland vraagt de bisschopreferent voor Kerk en Samenleving, mgr. dr. Gerard de Korte, hernieuwde aandacht voor de boodschap van Laudato Sí, nu uitgebreid in Laudate Deum. Reactie van mgr. De Korte op de pauselijke brief:

‘Paus Franciscus doet een hartstochtelijke oproep aan de wereldgemeenschap om vaart te maken en de klimaatcrisis versneld aan te pakken. De paus spreekt als geestelijk en moreel leider. In de titel van zijn exhortatie: Laudato Deum/Prijs God komt dat tot uitdrukking. Want de mens die de plaats van God wil innemen wordt de ergste vijand van zichzelf (LD 73). God is de Schepper en eigenaar van deze wereld.

Wij staan voor de opgave om mondiaal samen te werken en het algemeen belang en de toekomst van onze kinderen als uitgangspunt te nemen. Internationale afspraken moeten beter worden gecontroleerd. Het gebrek aan sanctiemechanismen toont de zwakheid van de huidige internationale politiek. De paus hoopt dat de komende klimaatconferentie van Dubai een positieve doorbraak kan bewerkstelligen (LD 54).’

Kijk voor meer informatie ook op Laudatodeum.va.

Lees hier Laudate Deum (onder meer Engelse vertaling). Aan de Nederlandse vertaling wordt gewerkt, houd voor meer informatie www.rkkerk.nl in de gaten.

Lees hier meer over de exhortatie Querida Amazonia (Geliefde Amazone).

Lees hier meer over de encycliek Laudato si’.

Tijdens mijn vakantie bij een vriend die is ingetreden bij de Dominicanen was ik een week te gast in het klooster in Brussel. Ik bezocht het Huis van de Europese Geschiedenis, een gratis museum in de nabijheid van de Europese instellingen. De tentoonstelling begon met de mythe uit de klassieke oudheid over het ontstaan van Europa. Europa, de dochter van een Phoenicische (Aziatische) koning, wordt door de Griekse god Zeus – die zich vermomd heeft als een witte stier –  ontvoerd en op zijn rug – westwaarts en door zee naar een nieuw land gebracht. Daar zet hij haar af en is Europa waar ze wezen moet: in Europa.

De tentoonstelling ging verder vooral over de moderne geschiedenis, laten we zeggen de Franse Revolutie en de revoluties die erop volgden, de industrialisatie, het ontstaan van de ideologieën van het nazisme en het stalinisme en de wereldoorlogen. Er was één item dat ging over het christendom. Het was een klein, oud en mooi beeld van een paus met een korte tekst die ik niet letterlijk kan weergeven. De Kerk werd er beschreven als een machtig instituut dat een grote invloed heeft gehad in Europa. Ik was wel erg benieuwd wat de Europese gemeenschap vindt dat die invloed is geweest. Het is opvallend dat er wordt gezegd dat er een grote invloed van de Kerk is uitgegaan, maar dat dat dan verder geheel onderbelicht blijft.

De Europese gemeenschap heeft er moeite mee zijn christelijke identiteit te verwoorden. Dat dat in onze tijd moeilijk is, snap ik, aangezien ook het Jodendom (Spanje, Middeleeuwen) en de Islam (Balkan, 16^e eeuw) een rol hebben gespeeld, en omdat de Islam wel eens in diskrediet wordt gebracht. Dat de (christelijke) geschiedenis in het verhaal van Europa wordt overgeslagen, maakt duidelijk dat het moeilijk is om objectief naar de geschiedenis te kijken. Ik ben ervan overtuigd dat het christendom óók veel goeds heeft gebracht. Dat had men best kunnen vertellen.

+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden

Foto: Marlies Bosch

Op zondag 22 oktober viert de Rooms-Katholieke Kerk Wereldmissiedag. Paus Franciscus kiest als thema voor deze dag ‘Brandende harten, voeten op weg’, gebaseerd op het verhaal van de Emmaüsgangers in het Evangelie van Lucas. MISSIO Nederland (pauselijke missiewerken) vraagt dit jaar aandacht en collecteert voor Libanon.

Twee leerlingen van Jezus waren na de kruisiging verward en teleurgesteld, maar een ontmoeting met Christus in Emmaüs ontstak in hen het enthousiasme om weer op weg te gaan naar Jeruzalem en te verkondigen dat de Heer waarlijk was verrezen. De paus reflecteert op drie beelden uit deze gebeurtenis.

‘In het verhaal van het evangelie nemen wij de verandering van de leerlingen waar in enkele sprekende beelden: brandende harten voor de Schriften door Jezus uitgelegd, ogen die geopend zijn, wanneer ze Hem herkennen, en als hoogtepunt, voeten op weg. Door over deze drie aspecten na te denken, die een beeld geven van de weg van missionaire leerlingen, kunnen wij onze ijver voor de evangelisatie in de huidige wereld vernieuwen’, schrijft de paus.

Collecte voor MISSIO

Op missiezondag wordt in de parochies gecollecteerd voor MISSIO Nederland, onderdeel van de internationale Pauselijke Missiewerken van de Rooms-Katholieke Kerk. De Pauselijke Missiewerken zijn actief in ongeveer 130 landen. MISSIO Nederland zet zich in voor het bevorderen van een missionair bewustzijn onder de katholieke gelovigen in Nederland en het financieel ondersteunen van parochies en bisdommen in de derde wereld.

Hulp voor Libanon

Dit jaar vraagt MISSIO speciaal aandacht voor Libanon: ‘De christenen in Libanon hebben een hart dat brandt van naastenliefde en van de missie daar te zijn waar mensen in moeilijkheden zijn. Zij verlaten het land niet, zij blijven, om een bron van hoop te zijn.’

Libanon is de laatste jaren in een ongekende crisis beland. De Libanese munteenheid heeft 98 procent van haar waarde verloren. Een groot deel van de middenklasse kwam onder de armoedegrens terecht. De staat is nog slechts een façade, overal is corruptie. Dagelijks verlaten mensen het land. Libanon vangt bovendien veel Syrische vluchtelingen op. De explosie in de haven van Beiroet in 2020 was de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen.

In een film van MISSIO komen verschillende christenen aan het woord die in Libanon zoveel mogelijk mensen willen helpen. De film laat zien hoe schrijnend de situatie is, maar toont ook de moed en blijmoedigheid waarmee hulp wordt gegeven.

Lees hier de boodschap van paus Franciscus voor Wereldmissiedag 2023.

Kijk hier voor meer informatie over MISSIO.

Foto via MISSIO: zusters in Libanon (Fotograaf: Hartmut Schwarzbach).00

Pastoor Remco Hoogma verlaat per 1 oktober a.s. zijn standplaats bij de Heilige Christoffel parochie in zuidwest Fryslân. Hij legt om persoonlijke redenen zijn functie als pastoor neer en verkent een nieuwe toekomst. Bisschop Ron van den Hout stemt in met zijn ontslag maar betreurt het vertrek van de gewaardeerde pastoor. Remco Hoogma is op 18 mei 2019 tot priester gewijd door de bisschop en benoemd als parochievicaris in de Heilige Christoffel parochie. Na vertrek wegens emeritaat van de vorige pastoor, Henk Nota, nam Hoogma per 1 oktober 2022 zijn ambt over. Alle parochianen zijn geïnformeerd over het vertrek van de pastoor. 

Met ingang van 1 februari 2024 is Victor Maagd (45) door bisschop Van den Hout benoemd tot nieuwe pastoor van de Sint-Martinusparochie te Groningen en tot plebaan van de St. Jozefkathedraal. Hij volgt daarmee pastoor en plebaan Rolf Wagenaar op die op 1 februari a.s. zijn 80^e verjaardag hoopt te vieren en met emeritaat gaat.

Rolf Wagenaar werd in 2000 benoemd tot pastoor en plebaan in de Martinusparochie. Hij is afkomstig uit Nijmegen en was voor zijn komst naar het noorden pastoor van de O.L.V. basiliek Sterre der Zee in Maastricht. In Groningen werkte hij als pastoor in twee kerken, de St. Franciscus en de Jozefkathedraal. In meer dan 20 jaar werd Rolf Wagenaar een bekend gezicht namens de RK kerk in de stad Groningen. Als voorganger hecht hij aan een mooi verzorgde liturgie  met de zondagse eucharistieviering als centraal moment van de RK kerk. Daarnaast viert hij elke dag door de week om 12.30 uur de mis in de St. Jozefkathedraal voor elke geïnteresseerde parochiaan en stadsbezoeker.  

De nieuwe plebaan van de St. Jozefkathedraal, Victor A.H. Maagd, groeide op in oost-Groningen en werkt nu als pastoor in de Emmaüsparochie in de Noordoostpolder. Hij volgde zijn theologiestudie aan de Katholieke Theologisch Universiteit in Utrecht en volgde de priesteropleiding aan het Ariënskonvikt te Utrecht. Op 5 april 2008 werd hij door mgr.  Eijk tot priester gewijd. Naast zijn pastoorambt vervult Victor Maagd diverse neventaken in het noordelijk bisdom zoals voorzitter van de Diocesane Werkgroep Liturgie, bisschoppelijk gedelegeerde voor liturgie en lid van de Nationale Raad voor Liturgie, kannunik van het Kathedraal Kapittel, commissielid van de Diocesane Commissie voor Kerkinrichting en Kerkelijke Kunstbezit en de Diocesane Commissie Kerkmuziek Sint Gregorius, alsmede lid van de Benoemingscommissie en van de Diocesane Gebouwencommissie.

Over een feestelijk afscheid van plebaan en pastoor Rolf Wagenaar en de installatie van pastoor en plebaan Victor Maagd volgt nader bericht in de komende maanden.