‘Draag Christus de wereld in’ : thema voor Roepingenzondag 2023
Op 30 april a.s is het Roepingenzondag, de jaarlijkse gebedsdag voor roepingen tot het priesterschap, het permanent diaconaat en het religieuze leven. Het Interdiocesaan Roepingenoverleg (IRO) van bisdommen en religieuzen heeft materiaal uitgebracht om de aandacht voor het gebed om roepingen te bevorderen. Thema dit jaar is: ‘Draag Christus de wereld in’.
Rector Kuipers van de Utrechtse priesteropleiding Ariënsinstituut is IRO-voorzitter en licht toe: “We roepen op het geloof niet voor onszelf te houden, maar te delen met de mensen om ons heen. Dit jaar is de oproep in het bijzonder gericht aan jonge mensen. Op de poster staan jongeren die het Wereldjongerendagen-kruis dragen bij de rondgang van het kruis eind vorig jaar door de Nederlandse bisdommen.’’
De tournee met het kruis is een voorbereiding op de Wereldjongerendagen in augustus a.s. in Lissabon. Paus Franciscus koos voor dit jaar als WJD-thema de ontmoeting van Maria en haar nicht Elisabeth. Maria die opstaat en met spoed op weg gaat, is een teken en voorbeeld van naastenliefde en missionair vuur. De spoed waarmee zij erop uit trekt om haar opdracht en missie te volbrengen is ook de basis van de oproep van de paus aan jongeren: ‘Dat de evangelisatie van de jongeren actief en missionair mag zijn. Zodat zij de levende Christus herkennen en van Hem gaan getuigen’.”
Het stimuleren van roepingen is een heel belangrijke taak in de Kerk, zo benadrukt Kuipers: “De zorg om voldoende herders in de toekomst is een verantwoordelijkheid van alle gelovigen. Het aanhoudend gebed om roepingen is een bijzondere vorm van steun. Niet alleen op Roepingenzondag, maar elke dag opnieuw.”
Zie voor meer informatie over Roepingenzondag: www.roepingenzondag.nl
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerVoedsel en onderdak voor slachtoffers aardbeving
Katholieke gemeenschap bracht bijna € 214.000 bijeen voor lokale steun
Begin februari schokte de zware aardbeving in Turkije en Syrië de wereld. Hulp voor de talloze slachtoffers kwam in korte tijd op gang. Op initiatief van de Vastenactie gebeurde dit ook vanuit de Nederlandse katholieke gemeenschap. Parochies, congregaties en gelovigen brachten € 213.780 bij elkaar. Daar zijn verschillende initiatieven mee gesteund voor noodhulp: voedsel, dekens, onderdak en eerste hulp. Vastenactie en Missiebureau Roermond coördineerden de inzameling van gelden in de Nederlandse kerkprovincie. Voor de Vastenactie hulp is gebruik gemaakt van lokale partners in de getroffen regio’s waar de katholieke kerk contacten mee onderhield. De opbrengst is een aanvulling op de landelijke campagne van giro 555, met name om initiatieven te steunen vanuit de katholieke kerk in getroffen gebieden.
Volgens de Wereld Gezondheidsorganisatie zijn zo’n 23 miljoen mensen getroffen door de aardbeving op 6 februari jl., waaronder zo’n 50.000 doden. In Nederlandse katholieke kerken is gebeden voor de slachtoffers en in alle bisdommen zijn collectes georganiseerd om in Turkije en Syrië lokale charitasinitiatieven te steunen die eerste noodhulp boden. De Bisschoppelijke Vastenactie en het Missiebureau Roermond werkten hierbij samen. In totaal beantwoordden 269 parochies en 9 congregaties de oproep om aardbevingsslachtoffers te hulp te schieten. Ook een groot aantal particuliere donateurs maakte geld over.
Locale hulp: voedsel, dekens en eerste hulp kits
Met het geld is onder meer het werk van Pro Terra Sancta in Syrië gesteund, die hierbij samenwerkt met de Franciscaanse broederschap. In West-Aleppo zijn families opgevangen die hun huis kwijtraakten: tot nu toe ongeveer 2500 mensen. Verder zijn dekens en eerste hulp kits uitgedeeld in drie speciaal ingerichte centra in het oosten van Aleppo. Daar zijn tot nu toe 1500 families mee bereikt. Via een soepkeuken reiken zeven koks en 20 vrijwilligers drie keer per dag een warme maaltijd uit, waarmee ongeveer 3000 mensen zijn geholpen. In Latakia is een keuken geopend waar drie koks en 15 vrijwilligers maaltijden voor ouderen verzorgen.
Naast Pro Terra Sancta in Syrië is onder andere de katholieke parochie in Antakya (Antiochië) gesteund. Zij vangen 340 families op in parochiecentra. Ook steunen ze gezinnen die geen inkomen meer hebben door het wegvallen van de kostwinner of omdat het onmogelijk is geworden het vroegere werk weer op te pakken. Ook het opvanghuis Beit el Nour in het Libanese Beiroet ontving een bijdrage uit Nederland. Zij vangen sinds het uitbreken van de oorlog veel Syrische vluchtelingen op en zien zich na de aardbeving geconfronteerd met een enorme toename van vluchtelingen. Verder zijn kleinere initiatieven uit het netwerk van Vastenactie en het Missiebureau Roermond gesteund.
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerSteun actie voor deelname Wereldjongerendagen
Van 1 tot en met 6 augustus 2023 zijn in Lissabon de Wereldjongerendagen (WJD). De WJD met paus Franciscus als gastheer is het grootste katholieke jongerenevenement ter wereld. Honderdduizenden jongeren, soms een paar miljoen, komen uit de hele wereld bijeen om het katholieke geloof te vieren. Ook in Nederland zijn veel jongeren geïnteresseerd. Voor hen is een landelijke gebed- en ondersteuningsactie in gang gezet.
De Nederlandse WJD-organisatie wil zoveel mogelijk jongeren de kans geven om Lissabon te bezoeken. Het is een grote kans om te groeien in het geloof, in de verbondenheid met katholieke leeftijdgenoten, om daarna met vreugde terug te gaan en verder te bouwen aan de Nederlandse kerk van morgen. Steun vanuit parochies en kerken in het hele land, met geld en gebed, is van onschatbare waarde. Twee initiatieven zijn in gang gezet om jongerendeelname te bevorderen.
1. Landelijk WJD-gebedskaartje
Een speciaal Wereldjongerendagen-gebedskaartje presenteert een Nederlands gebed, afgeleid van het officiële, internationale WJD-gebed. Vanaf begin april wordt dit in een oplage van 45.000 exemplaren verspreid in parochiekerken, zodat van noord tot zuid en van oost tot west parochianen met hun gebed jongeren kunnen ondersteunen in de aanloop naar de WJD. Het gebed betreft jongeren die zich nog bezinnen op deelname, en jongeren die gemotiveerd zijn maar moeite hebben er voldoende tijd en/of middelen voor vrij te maken.
De gebedskaartjes worden via de bisdommen verspreid en kunnen bij de WJD-organisatie worden besteld. Stuur een email naar de Nederlandse WJD-organisatie ter attentie van: jochem@jongkatholiek.nl. Met vermelding van naam, adres en het gewenste aantal gebedskaartjes.
2. ‘Ondersteunings-pakket ambassadeurs’
Voor parochianen en familieleden van WJD-gangers heeft de Nederlandse WJD-organisatie een ‘ondersteunings-pakket’ samemgesteld, bestaande uit een flyer en een mededeling-tekst, die na de mis afgekondigd kan worden. Beide zaken worden in combinatie toegepast. De mededeling na de mis verwijst naar de flyer, die door de parochie geprint en uitgedeeld kan worden in de kerk. De flyer meldt diverse manieren om als parochiaan de WJD, en jongeren die willen deelnemen, te ondersteunen: door bekendmaking van de reis aan vrienden en familie, financiële ondersteuning en gebed.
De mededeling-tekst en de flyer zijn te downloaden via: https://www.wjd.nl/downloads/.
——————————————————————————————————————————————————————
Voor vragen over de reis van Nederland naar de Wereldjongerendagen 2023, contact: jochem@jongkatholiek.nl. Tel.: 06 – 2341 0593
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerVastenactie-campagne Zuid-Soedan: hulp voor miljoenen mensen in voedselnood
In parochies door het hele land wordt door Vastenactie campagne gevoerd voor een Eigen Doel of voor Zuid-Soedan. De nood in Zuid-Soedan is hoog. Niet voor niets riep de paus begin februari tijdens zijn bezoek aan het land de wereld op de mensen hier niet te vergeten, omdat solidariteit met hen hard nodig is. Recent bericht uit Zuid-Soedan maakt duidelijk hoe waar de woorden van de paus zijn.
Naar verwachting krijgen meer dan zeven miljoen mensen dit jaar te maken met voedseltekorten in Zuid-Soedan. Dat is tweederde van de bevolking! Zo’n 1,4 miljoen kinderen zijn ondervoed en naar verwachting zullen 9,4 miljoen mensen dit jaar humanitaire hulp nodig hebben in de vorm van schoon water, voedsel en ondersteuning. Geweld, droogte afgewisseld door overstromingen zijn de belangrijkste oorzaken van de dramatische voedseltekorten.
Oogst mislukt
Via de Vastenactie-campagne werd eerder bericht over Awut en Ajak, twee weduwes uit Zuid-Soedan die elkaar vonden in hun nieuwe gemeenschap Malek. Recent kwam er bericht over de vriendinnen. Het gaat dankzij de steun van de lokale partner van Vastenactie beter met hun families, maar er blijven uitdagingen.
‘Dankzij de nieuwe spaargroep kunnen we geld opzij leggen zodat de kinderen naar school kunnen,’ vertelt Awut, ‘maar we hebben door de droogte maar weinig kunnen oogsten. Om toch wat geld te verdienen, kopen we op de markt bij de rivier gedroogde vis, die we hier in de dorpen verkopen. Eén van ons gaat dan op pad om vis te kopen en de ander zorgt voor de kinderen.’ De vrouwen kregen ook voedselsteun via de lokale partner van Vastenactie: ‘Gelukkig kregen we extra erwten, sorghum en pinda’s, zodat we iets te eten hadden na de mislukte oogst. We ontvingen ook zaden en gereedschap om opnieuw te kunnen zaaien.’
Het Vastenactie-campagneproject steunt 1500 huishoudens in de deelstaat Warrap in Zuid-Soedan. Inmiddels zijn de families voorzien van noodrantsoenen, bestaande uit erwten, sorghum en een lokale pindasoort, en zaad voor onder andere tomaten, okra, boerenkool, wortel en pompoenen. Er zijn 300 ossenploegen verdeeld en er zijn mensen getraind in basisbeginselen van de agro-ecologie, zodat ze hun kennis kunnen delen met de andere families.
Kijk de mini-documentaire
Awut en Ajak kijken ondanks alle uitdagingen hoopvol naar de toekomst: ‘Er wordt meer regen verwacht, dus we hopen dat we straks een betere oogst krijgen. Dan hebben we voldoende te eten en kunnen we wat extra geld verdienen. Daarmee kunnen de kinderen naar school en hebben ze meer kans dat ze later voldoende geld kunnen verdienen om voor zichzelf te zorgen.’
Benieuwd naar het hele verhaal van Awut en Ajak? Vastenactie maakte een mini-documentaire over de twee vrouwen, die beiden het oorlogsgeweld in hun dorp moesten ontvluchten, hun echtgenoot verloren en met hun kinderen een lange, gevaarlijke reis begonnen. Ze ontmoetten elkaar in Malek, waar ze elkaar nu helpen hun leven weer op te bouwen. Zie hier hoe vriendschap deze moedige vrouwen een nieuwe start geeft.
Meehelpen?
U kunt de mensen in Zuid-Soedan steunen via deze link. Er is onder andere behoefte aan zaaigoed, ploegen en praktische zaken als gieters en harken.
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerDe Driedaagse van Pasen, wat is dat? Bisschop Van den Hende geeft uitleg op www.vier.nu
De zondag van Palmpasen op 2 april jl. is voor christenen het begin van de Goede Week van Pasen. De website over christelijke hoogfeesten vier.nu vertelt over de betekenis van deze week. Onder meer gaat mgr. Hans van den Hende, bisschop van Rotterdam, in een artikel dieper in op de zgn. ‘Driedaagse van Pasen: Witte Donderdag, Goede Vrijdag en de Paaswake ’s nachts tot Paasmorgen. Bij zijn uitleg over elk van deze dagen deelt hij een gebed.
‘Aan het einde van de Veertigdagentijd begint met Witte Donderdag de driedaagse (triduüm) van Pasen. Als we op Witte Donderdag samenkomen in de kerk is het al avond. We staan stil bij het laatste avondmaal van onze Heer, op de vooravond van zijn arrestatie, lijden en sterven’, zo begint de bisschop zijn uitleg.
Over Goede Vrijdag haakt mgr. Van den Hende aan bij de vaak gestelde vraag: ‘Wat is er zo goed aan Goede Vrijdag?’ Het antwoord wordt duidelijk in de Paaswake, de viering waarbij het licht van Pasen in het donker wordt binnengebracht en waarbij nieuwe gelovigen worden opgenomen in de Kerk.
Lees hier het complete artikel van de bisschop met de bijhorende gebeden.
Steun vier.nu!
Vier.nu biedt meer informatie over begrippen, tradities en vieringen van Pasen. Ook over de volgende feesten, Hemelvaart en Pinksteren is op de site informatie te vinden. Bekijk deze korte video (minder dan 1 minuut) of ga direct naar de site vier.nu. U kunt deze website met uitleg over de christelijke hoogfeesten financieel ondersteunen. Ga daarvoor naar steun-vier-nu!
Tip voor parochies: Print de kleurplaat van vier.nu Pasen. Verspreid kopieën aan kinderen tijdens vieringen in de Goede Week.
Foto kruisbeeld: Ramon Mangold, het WJD-kruis op tournee door Nederland.
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerEnergiebesparing en onze kerken
De afgelopen maanden hebben parochiebesturen nagedacht over de vraag hoe men energie kan besparen. De uitzonderlijk stijgende energieprijzen nopen ons ertoe iets te doen. Parochiebesturen nemen maatregelen en kunnen op begrip rekenen bij parochianen die privé ook met die hoge kosten te maken hebben.
Sommige parochies zijn gestopt met het verwarmen van de kerk of hebben de thermosstaat omlaag bijgesteld. Dat betekent dat we nog een paar weken in de kou zitten. Andere parochies hebben vieringen – die misschien al minder werden bezocht – gecanceld, of bieden één viering aan voor meerdere kerklocaties en rouleren dan. Weer andere parochies hebben de vieringen verplaatst naar het parochiezaaltje. Om energie te besparen zijn allerlei oplossingen mogelijk. Door de sterk gestegen prijzen snapt iedereen dat we iets moeten doen. Wat eerst niet mogelijk bleek – de thermostaat omlaag – kan nu wel. Als de nood groot is en algemeen wordt erkend, kan er meer en wordt beleid meer vloeibaar. Fluïde noemen we dat tegenwoordig.
Ik kan me nog herinneren dat in de jaren zeventig de gemeente Diessen – waar ik opgroeide – besloot om het exterieur van de parochiekerk aan te lichten. De gemeente betaalde en zal overleg met het kerkbestuur gehad hebben. In de negentiger jaren gebeurde hetzelfde met de Sint-Jan in Den Bosch. Een prachtige kerk natuurlijk om ook ’s avond te kunnen bewonderen.
Het is prachtig, zo’n kerk ’s avonds verlicht, zeker. Het is ook een mooi gezicht van veraf. Maar zelf heb ik altijd het gevoel gehad dat het energieverspilling is, en dus geldverspilling. Dat gevoel heb ik ook bij verwarmde terrassen en winkels met openstaande deuren waarbij de warmte gewoon naar buiten stroomt. Is dit alles nog verantwoord?
Als christenen kunnen we een bijdrage leveren aan het oplossen van maatschappelijke problemen en aan de bestrijding van de klimaatcrisis. Het mag ons niet onverschillig laten, ook al zal de politiek de grote en belangrijke beslissingen moeten nemen. De nood neemt toe, meer fluïde beleid is nodig. Het is een uitdaging om bewust om te gaan met energie.
+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden
Foto: Marlies Bosch
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerOproep nominaties voor KNR waarderingsprijs
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerVastenbrief 2023 van bisschop Van den Hout
“Gij kent mij, Heer, en gij doorschouwt mij” (Psalm 139,1). Bisschoppelijke brief b.g.v. de veertigdagentijd 2023
Ons diepste zelf is ons kostbaarste bezit. Onze ziel is het principe van de eenheid van ons wezen. Met ons lichaam en onze geest vormen wij één persoon (vgl. Compendium van de Sociale Leer van de Kerk, nr. 127). De psalmist drukt dit haarfijn uit als hij bidt: “Ik dank U voor het wonder van mijn leven” (Ps 139,14) en “mijn diepste wezen is U niet verborgen” (Ps 139,14). Wat ik diep in mijzelf voel, maakt me bewust van mijn eigen menselijke waardigheid en van die van de ander.
Deze veertigdagentijd nodigt ons uit om stil te staan bij dit kostbaarste bezit. Hoe gaan wij om met de rijkdom die wij van God ontvangen hebben? Zijn wij op de goede weg of is een koerscorrectie misschien op zijn plaats? Graag deel ik met u enkele gedachten omtrent de menselijke waardigheid.
Psalm 139 is de psalm over de persoonlijke menselijke waardigheid die ik ervaar, waarnaar ik hunker en waarin ik me misschien miskend voel. De psalm gaat ook in op innerlijke gedachten en ons moreel handelen waarmee we naar buiten treden. God waarborgt niet alleen mijn diepe persoonlijke waardigheid, maar Hij weet ook wat er zich in mijn hoofd afspeelt: “Van verre kent Gij mijn gedachten, Gij weet waarom ik bezig ben of rust […] Heer, voor het woord nog op mijn tong is, weet Gij reeds wat ik zeggen ga” (Ps 139,2-4). Ons denken over wie de mens is, is God niet onbekend. De Kerk wil ons helpen om fundamenteel na te denken over de menselijke waardigheid. Het Compendium van de Sociale Leer van de Kerk bevat vele behartigenswaardige hoofdstukken over dit thema.
De psalm staat ook stil bij ons handelen: “Gij let op al mijn wegen” (Ps 139,3) en “waar zou ik mij voor uw gelaat verbergen” (Ps 139,7). Betekent dit dat God overal op de loer ligt en mij overal in de gaten houdt om mij op zonden te kunnen betrappen? Ik denk het niet. Het is een geruststelling en een hulp dat Hij overal aanwezig is. Als ik integer zoek naar het juiste gedrag en naar wat ik moet doen en laten, is Hij als een hulp nabij: “Waar ik mij wend, Gij staat op wacht, uw hand rust altijd op mijn schouder” (Ps 139,5).
Menselijke waardigheid is keuzes kunnen maken, maar hoever gaat dit?
Een van de aspecten van de menselijke waardigheid is het vermogen om keuzes te maken. Wij leven niet vanuit instinct en ons gedrag is niet voorgeprogrammeerd. Wij zijn vrije mensen die – als we zelf willen – leven vanuit de liefde. En liefhebben kan alleen vanuit vrijheid.
Waar ligt de grens bij het maken van eigen keuzes? Voor sommigen mag keuzevrijheid alleen in uiterste gevallen worden begrensd, namelijk als je een ander schade toebrengt. Je mag dan ten aanzien van jezelf eigenlijk elke keuze maken. Of zijn er hier toch grenzen vanuit de eigen menselijke waardigheid?
De menselijke waardigheid stoelt op het gegeven dat de mens door God geschapen is. Er is al sprake van waardigheid van menselijk leven in de moederschoot. De mens heeft een intrinsieke onvervangbare waarde, met het menszijn zelf gegeven. De psalmist drukt dit uit: “Want wat er in mij is hebt Gij geschapen, Gij hebt mij als een weefsel in de moederschoot gevormd” (Ps 139,13). Ouders die samen in verwachting zijn van een kind, voelen dit ook zo aan. En als je over je eigen bestaan nadenkt en je leven overziet, weet je dat het al in de moederschoot begonnen is.
Er zijn situaties waarin dit geheim van nieuw leven niet voelbaar is: een kind dat niet verwacht en niet gewild is, een kind dat niet in liefde verwekt is, een volwassene die terugkijkend op zijn leven alleen maar ellende ziet en denkt: “Was ik maar nooit geboren.” Job bevindt zich in zo’n ellendige situatie en zegt: “Weg met de dag waarop ik werd geboren” (Job 3,3) en “was die nacht [waarin ik werd verwekt] maar onvruchtbaar gebleven” (Job 3,7).
Vanwege de waardigheid van ieder menselijk schepsel komt de Kerk op voor het ongeboren leven. De Kerk draagt liever bij aan een samenleving waarin nieuw leven wordt ontvangen – ook als het moeilijk is – en aan het creëren van mogelijkheden om ieder mensenkind geboren te laten worden en waardig te laten opgroeien.
De menselijke waardigheid wordt ook ernstig geschonden bij het misbruiken van kinderen, jongeren en kwetsbare mensen. De digitalisering maakt het plegen van dit soort misdrijven gemakkelijker dan ooit en zorgt ervoor dat het zich snel verspreidt en eenvoudig te bekijken is. De Kerk heeft in het verleden allesbehalve een goed voorbeeld gegeven als het gaat over misbruik. Dat is inmiddels wel duidelijk en erkend, maar nieuwsberichten laten zien dat het in onze samenleving nog steeds voorkomt. En het wordt gelukkig niet meer met de mantel der liefde bedekt.
Mensonwaardige situaties in onderwijs en zorg
Er zijn meer situaties denkbaar waarbij ik me afvraag of de menselijke waardigheid niet in het geding is. Een aspect van achting voor jezelf is namelijk dat je verantwoordelijkheid neemt voor alles wat je doet. Juist in onze tijd worden werken en studeren steeds vaker door techniek overgenomen. Er bestaat bijvoorbeeld slimme computerprogrammatuur waarmee scholieren en studenten met een paar muisklikken een complete scriptie of een opstel kunnen maken. Alsof ze het zelf bedacht hebben. Je zit voor je computer. Je geeft aan wat de bedoeling en het thema van de opdracht zijn, hoe lang het werkstuk moet zijn. Je typt een paar kernwoorden in die erin moeten voorkomen … en er rolt een complete tekst uit die je kunt inleveren. Dit is een voorbeeld van kunstmatige intelligentie, computertechnologie die veel goeds kan opleveren, maar die ook verkeerd kan worden gebruikt. Hoe kijkt de student of scholier in dit fraudegeval naar zichzelf? Heeft hij wel voldoende achting voor zijn eigen intellectuele ontwikkelingsmogelijkheden en potentie? Kijkt hij wel eerlijk naar zichzelf? Erkennen dat je talenten op een ander terrein liggen – bijvoorbeeld op het praktisch – is ook zeer waardevol. Eerlijk zijn, het kennen van jezelf en verantwoordelijkheid nemen hoort ook bij de menselijke waardigheid.
En wat met de robotisering in de zorg? Een robot die je kousen komt aandoen is praktisch heel handig, zeker nu verzorgenden het erg druk hebben en het aantal hulpbehoevende ouderen toeneemt. Maar hoever gaat we hierin? Praktische zorg en persoonlijke aandacht zouden hand in hand moeten gaan. Ook de vele protocollen en de bureaucratie maken de zorg niet menswaardiger en beter. Waar mensen afhankelijk zijn is persoonlijk contact onontbeerlijk. De mens als mens blijven zien.
Het komende paasfeest
Over een aantal weken vieren we het paasfeest. De verrijzenis van Christus laat zien dat het menselijk leven óók over ons lichaam gaat, en niet alleen over onze ziel of geest. Het wezen van de mens omvat beide. Ze horen intrinsiek bij elkaar. Ons geestelijk leven doet ertoe, én ons lichamelijk leven doet ertoe. Zo willen wij door God gekend worden wanneer we met de psalmist bidden: “Doorzoek mij, God, en peil mijn hart, beproef mij en beoordeel mijn gezindheid. Zie of ik soms verkeerder wegen ga en leid mij langs beproefde paden” (Ps 139,23-24).
Christus is waarlijk uit de doden opgestaan. Dit geloofsmysterie is belangrijk. Het is niet bijkomstig, maar heeft alles met mijn leven te maken en met dat van de ander. Jezus werd door de Vader vanaf het begin ‘mijn Welbeminde Zoon’ genoemd. In de verrijzenis maakt de Vader zijn liefde voor de Zoon waar.
Mede namens de vicarissen wens ik u in deze periode van inkeer een goede voorbereiding op Pasen.
Groningen, Aswoensdag 22 februari 2023
+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerInformatie over Roepingen
Roepingenpastoraat
Voor geïnteresseerden biedt het bisdom Groningen-Leeuwarden Roepingenpastoraat. Maandelijkse ontmoeting en bezinning in informele sfeer na een gezamenlijke maaltijd van een groep 18-jarigen tot 30+. Begeleider is pastoor Tjitze Tjepkema. Roeping in je leven kan gaan om een keuze voor priesterschap, diaken, religieus leven of huwelijk en gezin. Contact pastoor Tjitze Tjepkema: e-mail tjepk090@planet.nl
Roepingenzondag
Jaarlijks op de 4e zondag na Pasen viert de katholieke kerk wereldwijd ‘Roepingenzondag’. In kerken en kloosters wordt gebeden voor roepingen onder gelovigen tot de keuze voor priesterschap, diaken of religieus leven (= intrede in het klooster of kiezen voor ‘godgewijd’ leven). Parochies ontvangen elk jaar informatie voor Roepingenzondag, zoals gebedsprentjes en posters. Verspreiding vindt plaats in alle bisdommen via de landelijke katholieke kerk: www.rkkerk.nl
Gebedsprentje Roepingenzondag 2023
Poster Roepingenzondag 2023
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meerPauselijke missiewerken: netwerk van gebed
Eind februari jl. bezocht een groep van Missio Nederland enkele dagen het Internationale Centrum voor Missionaire Animatie te Rome. De delegatie bestond uit de directeur van Missio Nederland, bestuursleden, bureaumedewerkers en de verantwoordelijke personen voor missie in de bisdommen. bisdom Groningen-Leeuwarden was vertegenwoordigd door missiesecretaris Agaath Erich deel. Haar indruk in het kort.
Netwerk van gebed
Gastheer pater Dinh Anh Nhue Ngyen is directeur van het centrum in Rome en secretaris-generaal van de Pauselijke Missionaire Unie. Hij begeleidt de kennismaking met de vier Pauselijke Missiewerken en hun secretarissen-generaal. Bij inleidingen en gesprekken over hedendaagse missie en charisma van de missiewerken komt telkens hetzelfde motto naar voren: ‘De Pauselijke Missiewerken zijn een netwerk van gebed. In alle missie-activiteiten moet het gebed leidend zijn.’ Dat onderscheidt de Pauselijke Missiewerken van andere instellingen voor goede doelen: een netwerk dat gelovigen en geloofsgemeenschappen over de hele wereld met elkaar verbindt.
Missie in vele vormen
Er is een bezoek gebracht aan de basiliek Sint Paulus Buiten de Muren, waar de grote apostel en missionaris begraven ligt. Het gezamenlijk bidden van de geloofsbelijdenis bij zijn graf verbindt onze missie met de man die op zovele zendingsreizen het evangelie uitdroeg.
Het christelijk geloof is missionair, al hoef je niet altijd zoals Paulus daarvoor letterlijk op reis. Zoals de heilige Thérèse van Lisieux laat zien. Nooit verliet ze haar klooster, maar ze is toch erkend als patrones van de missie. Missie onder de mensen kent vele vormen met als kern het gebed.
Agaath Erich: ‘In Rome voelden we verbondenheid met het netwerk van gelovigen over de hele wereld, en met elkaar als Nederlandse Missio groep. Geïnspireerd en aangespoord door een enthousiaste en onvermoeibare pater Anh Nhue keerden we huiswaarts. Waar de taak wacht om samen met u vorm te geven aan de missie in Nederland.’’
Lees ook
01
juli
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Officiële logo voor het Jubeljaar 2025 ‘Pelgrims van hoop’ onthuld
Het Vaticaan heeft op dinsdag 28 juni op een persconferentie het officiële logo voor het Jubeljaar 2025 openbaar gemaa...
Lees meer23
april
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Nederlandse vertaling twee Vaticaandocumenten nu online
Het slotdocument van paus Franciscus' bisschoppelijke synode voor een Synodale Kerk. Verslag en voorstellen voor nieuwe kath...
Lees meer23
april
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
Uitvaart paus Franciscus op zaterdag 26 april om 10.00 uur
De persdienst van de Heilige Stoel heeft aangekondigd dat de uitvaartmis van paus Franciscus zal plaatsvinden op zaterdag 26...
Lees meer