Ook in ons eigen land is vrijheid van godsdienst een thema waar we het over moeten hebben. Ons land is niet meer overwegend christelijk. De afgelopen decennia zijn vele andersgelovigen hier komen wonen en komen werken. Godsdienstvrijheid betekent dat zij hun eigen godsdienst moeten kunnen uitoefenen en kunnen belijden. De erkenning van de menselijke waardigheid van iedere mens en van iedere bevolkingsgroep brengt dat met zich mee.

Dat er moskeeën verschijnen in onze steden vind ik niet per se ‘leuk’, maar het is wel in overeenstemming met mijn persoonlijke overtuiging dat godsdienstvrijheid een groot goed is. Als wij als christenen opkomen voor onze vrijheid, moeten we dat ook doen voor andere godsdiensten die vanwege de menselijke waardigheid recht van bestaan hebben. Ik vind het wel zeer schrijnend dat christenen in bijvoorbeeld het Midden-Oosten ernstig worden vervolgd en als tweederangsburgers worden behandeld. Oude christelijke gemeenschappen verdwijnen, terwijl ze eeuwen lang, vanaf het begin van het christendom, in harmonie hebben samengeleefd met de moslims. Syrisch-orthodoxen of Syrisch-katholieken, Chaldeeuwen, Armeense christenen trekken naar Europa en zoeken een nieuw en veilig bestaan. Het feit dat zij daar worden weggepest en dat wij hier moslims accepteren vind ik lastig te verteren.

In het Westen ontwikkelt zich een zekere ‘cancelcultuur’ met inbegrip van afgedwongen taalgebruik. Dit raakt wel de vrijheid van godsdienst en de vrijheid van denken en geweten. Afwijkende godsdienstige standpunten worden minder gemakkelijk geaccepteerd en de kans op juridische vervolging en verlies van kansen in de maatschappij nemen toe. Als het uiten van godsdienstige overtuigingen wordt verstaan als haat zaaien hebben we als christenen een probleem. Christenvervolging hoeft niet per se heel openlijk te gebeuren, het kan ook op een meer subtiele wijze. De gezondheid van onze democratie wordt afgemeten aan de manier waarop zij omgaat met de vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst. Het recht om in woord en daad te getuigen is verbonden met het bestaan van religieuze overtuigingen (bron: Kerk in Nood, Godsdienstvrijheid in de wereld. Verslag 2023).

+ Ron van den Hout
bisschop van Groningen – Leeuwarden