Op Zaterdag 1 en zondag 2 november viert de Kerk Allerheiligen en Allerzielen. Op de website over de christelijke hoogfeesten is speciale aandacht voor deze twee bijzondere dagen in het kerkelijk jaar: vier.nu roept op om ze te vieren in de eigen parochie en biedt allerlei achtergrondinformatie. Nieuw op de website zijn twee artikelen over de heiligen van 2025 en over de meest recente Nederlandse heilige.

Allerheiligen is in Nederland geen nationale feestdag, zoals in sommige andere landen als België, Frankrijk, Italië en Polen, maar het is ook hier een katholieke feestdag waarop alle bekende en onbekende heiligen worden herdacht en geëerd. Heiligen zijn alle personen die in het hiernamaals bij God zijn, of ze nu heilig verklaard zijn of niet.

Herdenken

De dag na Allerheiligen is het Allerzielen. Op deze dag bidt de Katholieke Kerk voor alle overledenen die nog niet bij God in de hemel zijn. In de parochies worden in een speciale Allerzielenviering de doden herdacht en wordt voor hen gebeden. Daarna worden de gelovigen uitgenodigd om op het kerkhof hun overledenen te herdenken.

• Kijk voor meer informatie op vier.nu.
• Lees hier het artikel over de heiligen van 2025.
• Downloads voor parochies die hun vieringen met Allerheiligen en Allerzielen extra onder de aandacht willen brengen.

lees hier het artikel over de meest recente Nederlandse heilige: Titus Brandsma of zie tekst hieronder:

Nederlands meest recente heilige: Titus Brandsma

Op vrijdag 4 maart 2022 maakte paus Franciscus bekend dat de toen nog zalige Titus Brandsma heilig zou worden verklaard. De heiligverklaring volgde op 15 mei datzelfde jaar en was een groots moment voor de Nederlandse Kerkprovincie. Titus is de meest recente Nederlandse heilige.

Titus Brandsma (1881–1942)

Titus Brandsma werd geboren op 23 februari 1881 in Oegeklooster, Friesland. Hij trad in bij de Orde van de Karmelieten en werd in 1905 tot priester gewijd. Brandsma was een begaafd intellectueel en hoogleraar filosofie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Hij stond bekend om zijn inzet voor katholieke journalistiek en zijn strijd tegen de nazi-ideologie.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verzette hij zich openlijk tegen de Duitse bezetter, vooral tegen de verplichte publicatie van concentratiekamp Dachau, waar hij op 26 juli 1942 werd gedood door een dodelijke injectie.

Titus Brandsma werd zalig verklaard in 1985 en heiligverklaard op 15 mei 2022 door paus Franciscus. Hij geldt als een symbool van moed, geloof en vrijheid van meningsuiting.

Inspiratiebron voor velen

Titus Brandsma’s vele activiteiten voor kerk en samenleving, zijn principiële verzet tegens het nazisme en zijn martelaarsdood in het concentratiekamp Dachau getuigen van zijn rotsvaste geloof en intense betrokkenheid met medemensen. Hij was een inspiratiebron voor velen. Voor de internationale Karmel Orde is pater Titus een van hun belangrijkste 20ste-eeuwse leden die is heiligverklaard.

Wil je meer lezen over de heiligverklaring van Titus Brandsma en hoe dat in Nederland is beleefd ga dan naar rkkerk.nl voor alle artikelen over deze Nederlandse heilige.

‍‍Foto: Ramon Mangold voor rkkerk.nl.

In de elfde maandmeditatie in de context van het Jubeljaar 2025 schrijft mgr. Mutsaerts, hulpbisschop van bisdom ‘s-Hertogenbosch, over Allerheiligen en Allerzielen. Met deze twee belangrijke feesten gaat de maand november van start. ‘Allerheiligen en Allerzielen roepen ons op om na te denken over welke vragen echt belangrijk zijn’, schrijft de bisschop.

Hij weet zich bemoedigd door de heiligen die ons voor zijn gegaan en die we herdenken op 1 november: ‘De heiligen herinneren ons eraan dat we onze blik omhoog moeten richten, dat we moeten onderzoeken wie we zijn en welke glorieuze mogelijkheden God ons biedt. De heiligen bemoedigen ons in onze eigen strijd, want net als wij hebben ook zij strijd moeten doorstaan, ze groeiden in de tijd naar heiligheid. Dat lees je terug in alle heiligenverhalen.’

Je eigen sterfdag

Allerzielen, de dag waarop de overledenen worden herdacht, biedt volgens mgr. Mutsaerts ook gelegenheid om aan de eigen dood te denken: ‘Het is sowieso goed om je sterfdag af en toe voor ogen te houden. Waarom? Niet om ons bang te maken, maar om ons te motiveren. Niet om ons te vertellen hoe we moeten sterven, maar om ons te laten zien hoe we moeten léven. Het leven ziet er heel anders uit als je het vanaf het einde bekijkt. Vanuit dat perspectief is het veel gemakkelijker om te herkennen wat echt belangrijk is.’

Om te ontdekken wat echt belangrijk is, is het goed om de juiste vragen te stellen: ‘Heb ik zorg gehad voor mijn naaste?  Heb ik naar de wereld gekeken met Gods ogen? Was ik vergevingsgezind? Heb ik om vergeving gevraagd? Heb ik de ander het zijne gegund?’ Dat soort vragen, aldus mgr. Mutsaerts.

Lees de complete maandmeditatie voor november.

Of lees hem op vier.nu Allerheiligen Allerzielen.

Een volle zaal, een open sfeer en veel herkenning. In het Sint-Janscentrum te ’s Hertogenbosch kwamen woensdag 22 oktober ruim 130 deelnemers samen voor de studiedag “Nieuwe katholieken – wat vraagt dat van ons?” Żaklina Melis, projectleider van het organiserende Jong Katholiek constateert na afloop dat er in Nederland en ook in Vlaanderen grote belangstelling is voor de vraag hoe nieuwe katholieken kunnen worden verwelkomd in de parochies.

De dag viel op de gedenkdag van paus Johannes Paulus II, wiens reliek in de kapel van het Sint- Janscentrum aanwezig is. Żaklina Melis: “Johannes Paulus is een paus die bijzonder geliefd blijft bij jonge en nieuwe katholieken om zijn nabijheid en hart voor mensen. Tijdens zijn pontificaat bezocht hij 129 landen, riep hij de Wereldjongerendagen in het leven, publiceerde veertien encyclieken en liet in 1992 de Catechismus van de Rooms-Katholieke Kerk uitgeven – een mijlpaal die het geloof van de Kerk wereldwijd een gemeenschappelijke taal gaf.”

Begin gewoon

De dag begon met gebed en een inleiding van mgr. Rob Mutsaerts, hulpbisschop van ’s-Hertogenbosch en referent voor jongeren en catechese. Zijn boodschap was eenvoudig maar krachtig: “Begin gewoon. Nodig mensen uit, luister, bid samen – zo groeit geloof.”

Daarna presenteerde Paul Graas, auteur van twee boeken voor jongeren over de katholieke spiritualiteit, zijn onderzoek naar Generatie Z en nieuwe katholieken: jongeren die het geloof vaak ontdekken via social media. “Ze zoeken authenticiteit,” zei hij. “Ze willen deelnemen, niet alleen luisteren. De rozenkrans is opnieuw populair, stilte wordt gewaardeerd. Online vindbaarheid is cruciaal: waar en wanneer kun je biechten, of is er aanbidding? Dat soort informatie is vaak moeilijk te vinden. Nieuwe katholieken leren ons de schoonheid van de eeuwenoude katholieke traditie opnieuw te waarderen.”

Getuigenissen die raken

“Nieuwe katholieken zijn een teken van hoop voor de Kerk,” zegt organisator Żaklina Melis. “Hun verwondering over het geloof nodigt ons uit om zelf opnieuw leerling te worden.” Drie nieuwe katholieken – Jean, Roos en Jedidja – gaven tijdens de studiedag een gezicht aan die zoektocht.

Jean vertelde hoe hij, na een periode waarin hij als transgender leefde, in Christus zijn ware identiteit hervond toen hij besloot toe te treden tot de katholieke Kerk. “Daar vond ik rust, waarheid en richting,” zei hij eenvoudig.

Roos deelde haar weg van jarenlange chronische pijn, het gevolg van trauma’s uit haar jeugd, en haar zoektocht naar zingeving via new-age-spiritualiteit, boeddhisme en de islam. Uiteindelijk vond ze een thuis in de Rooms-Katholieke Kerk. “In de katholieke Kerk wist ik: hier is God werkelijk aanwezig.” De antwoorden die ze vond, brachten haar genezing – ook letterlijk: haar pijn verdween, en met die heling kwam vrede.

Jedidja vertelde hoe zij en haar man, beiden theologen, tijdens hun studie ontdekten hoe uiteenlopend de interpretaties in de protestantse wereld kunnen zijn. Ze verdiepten zich in de geschriften van de kerkvaders en in de geschiedenis van de Kerk, en kwamen tot de overtuiging dat de volheid van het geloof in de katholieke traditie te vinden is. Hun overstap van protestants naar katholiek was niet eenvoudig: familie en vrienden konden hun keuze niet altijd begrijpen, en het opbouwen van nieuwe vriendschappen in de parochie bleek in het begin lastig. “Na de Mis gaat iedereen vaak direct naar huis,” vertelde ze. “Toch hebben we langzaam een nieuw thuis gevonden.” Na hun overstap ervoeren zij de vreugde van de eucharistie en de schoonheid van de liturgie.

Van inzicht naar actie

Na de lunch volgde een panel met praktijkvoorbeelden: Credo Mis, waar tijdens de mis uitleg wordt gegeven over wat er gebeurt; het Buddies-project, dat nieuwe katholieken persoonlijk begeleidt; Alpha Youth, waar jongeren in parochies samen in gesprek gaan over geloof; ChristLife, een traject van drie stappen (Discover Christ, Follow Christ, Share Christ); en de Parochie Sint Jan de Doper te Gouda, waar uit de Alpha-cursussen huiskringen zijn ontstaan.
De sprekers deelden hun ervaringen kort maar inspirerend.

Priester Henyer Garcia (bisdom Groningen-Leeuwarden) sprak over de priester als geestelijke vader en echte herder: “Veel jongeren komen uit gebroken gezinnen. Ze zoeken nabijheid – iemand die richting geeft zonder te oordelen, maar met liefde en eerlijkheid durft te corrigeren.”

Luisteren en onderscheiden

In de middag dachten de deelnemers in kleine groepen na over de vraag wat dit in hun eigen parochie betekent. Een werkboekje hielp om inzichten direct te vertalen naar concrete stappen: beter luisteren, meer gastvrijheid, zichtbaarheid online en ruimte voor gemeenschap. Ondertussen zorgden vrijwilligers met koffie, soep en een warme glimlach voor een sfeer van echte ontmoeting – “de Kerk in praktijk,” zoals iemand zei.

Een Kerk die luistert

De studiedag werd afgesloten met gebed, zang van Maarten en Emma, en een zegen van mgr. Mutsaerts. Alle deelnemers ontvingen zijn nieuwe boek De econoom en de roekeloze zaaier – een passende afsluiting van een dag die draaide om zaaien, luisteren en groeien. “Wie nieuwe katholieken ontmoet,” zei Melis aan het einde, “ziet niet alleen verandering, maar belofte. De Geest blijft waaien – ook in onze tijd.”

Foto’s: Ruben Obermeijer voor rkkerk.nl.

“Het is heel bijzonder om met zo veel mensen uit de hele wereld samen te komen om te luisteren, te leren en samen te vieren”, aldus Monique de Witte, een van de Nederlandse delegatieleden bij het Jubileum voor Synodale Teams. Ruim 2.000 deelnemers uit de hele wereld waren van 24 oktober tot en met 26 oktober in Rome voor het Jubileum voor Synodale Teams. Zij volgden een interessant en uitgebreid programma.

Ontvangst door ambassadeur

De Nederlandse delegatie aan het Jubileum bestond uit pater Richard Steenvoorde OP (technisch voorzitter Landelijke Werkgroep Synodaliteit), Monique de Witte-van den Haak (die op voordracht van het Netwerk Katholieke Vrouwen participeert in de Landelijke Werkgroep) en Anneke van der Kamp (secretaris-generaal van de Bisschoppenconferentie en ambtelijk secretaris van de Landelijke Werkgroep). Voorafgaand aan de eigenlijke start van het Jubileum werden zij hartelijk ontvangen door de ambassadeur bij de Heilige Stoel, mevrouw Annemieke Ruigrok.

Opening Jubileum

Het Jubileum werd op vrijdagmiddag geopend met een gebedsviering en welkom door kardinaal Grech met aansluitend een drietal lezingen over synodaliteit. Als eerste sprak Dr. Mariana Venâncio, lid van de commissie voor de implementatiefase in Brazilië over Synodaliteit als sociale profetie. Gevolgd door een lezing van professor Miguel de Salis Amaral uit Portugal over het thema Op weg naar een synodale kerk: de conversie van relaties. De laatste spreker in deze sessie was kardinaal Grzegorz Ryś, aartsbisschop van Łódź (Polen). De kardinaal sprak over Synodaliteit in het licht van spanningen in de Kerk.

Ontmoeting en dialoog met paus Leo XIV

Het programma werd vervolgd met een dialoog en ontmoeting met paus Leo XIV. Vanuit de verschillende continentale bisschoppenconferenties werd een korte presentatie gegeven van de implementatie van synodaliteit, afgesloten met een vraag aan de paus. De paus nam uitgebreid de tijd om elke vraag te beantwoorden. In deze ontmoeting en dialoog met de paus kwamen niet alleen de verschillende thema’s rondom synodaliteit aan de orde, maar ook de belangrijke onderwerpen op het wereldtoneel: de zorg voor ons gemeenschappelijk huis, de aarde, oorlogen en vrede en polarisatie. In dat verband zei hij: “Ik denk dat de kerk een stem heeft, en we moeten moedig zijn om onze stem te laten horen om de wereld te veranderen en er een betere plek van te maken.”

De paus gaf een aanmoediging aan allen en onderstreepte het belang van vorming en scholing in synodaliteit. “… vorming is duidelijk een deel van het antwoord, wat we al een paar keer hebben genoemd – op elk niveau. Het “Gesprek in de Geest” is nodig om te begrijpen dat deelname aan een synodaal proces deelname aan de Kerk is, en dat we in de eerste plaats moeten leren om op veel verschillende manieren naar de Heilige Geest te luisteren en deel te nemen aan een spirituele reis. … we moeten begrijpen dat ons hart alleen open kan blijven voor de Heilige Geest als we het belang van gebed erkennen, beleven en ervaren – het belang van een spiritueel leven, zowel individueel als in gemeenschap, in onze parochiegemeenschappen, onze religieuze gemeenschappen en in verschillende soorten bijeenkomsten. Op die manier kunnen we blijven groeien in het vermogen om naar elkaar te luisteren en de beste manieren te onderscheiden om vooruit te gaan.”

School for Synodality

De ontmoeting met de paus was de afsluiting van de eerste dag. De Nederlandse delegatie nam aansluitend deel aan een bijeenkomst die door de School for Synodality uit Engeland was georganiseerd. Een inspirerende bijeenkomst waar vanuit verschillende landen voorbeelden werden gedeeld van activiteiten die worden ondernomen: gespreksgroepen, online bijeenkomsten in verschillende tijdzones om het Gesprek in de Geest te voeren, enzovoort. “We nemen deze voorbeelden mee als inspiratie, om te zien wat er bij ons mogelijk is. En het mooie is: we hebben al afgesproken dat we de materialen ook in het Nederlands mogen vertalen.” aldus pater Richard Steenvoorde OP.

Pelgrimage en ‘concreet aan het werk’

Zaterdagochtend liepen alle deelnemers aan het Jubileum al vroeg in processie vanuit de Paulus VI conferentiehal naar de Sint-Pieter voor de pelgrimage door de Heilige Deur. Een indrukwekkende ervaring voor de deelnemers, die het ook als bijzonder hebben ervaren om vervolgens de Sint-Pieter via de zij-uitgang te verlaten, onder het zingen van het pelgrimslied van het Jubeljaar.

De zaterdag stond in het teken van uitwisseling, interactie en concreet ‘aan het werk’ gaan. Voor de eerste sessie in de ochtend waren alle deelnemers verdeeld in kleine groepen, waarmee zij in het Gesprek in de Geest spraken over hun ervaringen met synodaliteit. “Het waren open gesprekken waarin mooie ervaringen maar ook zorgen gedeeld konden worden.  Het was bijzonder om te merken hoeveel onderlinge herkenning er was en hoezeer synodaliteit de aanwezige leden van de Synodale Teams motiveert”, zo vat Monique de Witte samen.

Vervolgens waren er twee sessies van workshops en seminars. De Nederlandse delegatie splitste zich daarvoor op en kon zo zes verschillende workshops volgen. Anneke van der Kamp vertelt over de workshop over Jongeren en synodaliteit: een roepingenperspectief. Hierin werden best practices gedeeld over de manier waarop jongeren begeleid kunnen worden om hun roeping te ervaren, wat aansluit bij een synodale Kerk zijn. “Bijzonder was om in drietallen uit te wisselen en dan met een dame uit Japan en een priester uit Vietnam te spreken. We kwamen tot de conclusie dat er veel overeenkomsten zijn in wat jongeren in verschillende landen zoeken én vinden in de Kerk.” Tijdens de workshops werden allerlei onderwerpen besproken. Zo was er een workshop over ‘Vrouwen en mannen samen voor een synodale Kerk’ en werd in een andere workshop gesproken over ‘Kerkelijk onderscheidingsvermogen en polariteit management’.

De afsluitende bijeenkomst vond plaats in de grote aula van de Paulus VI hal waarbij twee presentatoren van EWTN voorbeelden van synodaliteit en best practices, groot en klein, vanuit verschillende werelddelen, presenteerden. De presentatie werd afgewisseld met zang en dans.

Afsluitende mis in de Sint-Pietersbasiliek

Op zondag werd het Jubileum afgesloten met de mis in de Sint-Pietersbasiliek, waarbij paus Leo in zijn preek ook het thema synodaliteit benadrukte. Hij noemde de synodale teams en participatieve organen een beeld van de Kerk die in gemeenschap met elkaar leeft. Door te luisteren naar de Heilige Geest met een gevoel voor dialoog, broederschap en parrhesia (openlijk en moedig de waarheid spreken), kan de gemeenschap gehoor geven aan de oproep om gezamenlijk op zoek te gaan naar God.

Landelijke Werkgroep Synodaliteit

Voor de delegatie vanuit de Landelijke Werkgroep Synodaliteit was het een bijzondere ervaring om deel te nemen aan dit Jubileum. “De samenkomst in Rome is een boost om verder aan de slag te gaan met synodaliteit en heeft ons inspiratie en voorbeelden uit de hele wereld gegeven om in de praktijk toe te passen,” zo sluit Anneke van der Kamp af. “De Landelijke Werkgroep Synodaliteit gaat hiermee aan de slag om in onze Nederlandse context handvatten aan te reiken en zo verder op weg te gaan in de implementatiefase.”

Meer lezen:

• Verslag van het Jubileum voor Synodale Teams op de website van het Synode Secretariaat met de rapporten vanuit de werelddelen en de video’s van Vatican News:
• Beantwoording van de vragen door paus Leo XIV:
• Preek van paus Leo XIV tijdens de H. Mis in de Sint Pietersbasiliek op zondag 26 oktober 2025:

Foto’s: bij de ambassadeur: rkkerk.nl, overige foto’s Osservatoro Romano

Van 2 tot en met 9 november trekt wordt in dit Heilig Jaar 2025 de landelijke Roepingenweek georganiseerd. In deze week trekt een groot kruis door de bisdommen. In elk bisdom worden jonge mensen uitgenodigd voor eucharistievieringen, gebed en ontmoeting rond dit kruis. Ook de religieuzen doen mee met de Roepingenweek.

De estafette met het kruis sluit aan bij het Heilig Jaar ‘pelgrims van hoop’. In het logo van het Heilig Jaar is het kruis afgebeeld als een anker. “De hoop is het veilige en vaste anker van onze ziel”, zei paus Franciscus daarover. “Zij dringt door binnen het heiligdom, waar Jezus voor ons als voorloper is binnengegaan” (Hebreeën 6, 18-20). Het is een krachtige uitnodiging nooit de hoop te verliezen die ons is geschonken, deze stevig vast te houden, een toevlucht vindend in God.”

Belang van roepingen

Doel van de Roepingenweek is het belang van roepingen in het algemeen en met name de bijzondere roepingen voor de Kerk te benadrukken: de roeping tot het priesterschap, het diaconaat en het religieuze leven.

De estafette begint op zondag 2 november in de Sint-Jozefkathedraal in Groningen en wordt op zaterdag 8 november afgesloten op de Katholieke Jongerendag in Ede. De leden van het IRO (Interdiocesaan Roepingen Overleg) zijn daar aanwezig met een stand om in gesprek te gaan over roepingen.

Estafette landelijke Roepingenweek: (kijk ook op de website van je eigen bisdom voor verdere informatie)

• Bisdom Groningen-Leeuwarden
  Zondag 2 november, Sint-Jozefkathedraal in Groningen
• Bisdom Haarlem-Amsterdam
  Maandag 3 november, Grootseminarie St. Willibrord in Heiloo
• Bisdom Rotterdam
  Dinsdag 4 november, Centrum voor Priester- en Diakenopleiding Vronesteyn in Voorburg
• Bisdom Breda
  Woensdag 5 november, OLV Parochie in Bergen op Zoom
• Bisdom Den Bosch
  Donderdag 6 november, Sint Janskathedraal in ‘s- Hertogenbosch
• Bisdom Roermond
  Vrijdag 7 november, Sint Christoffelkathedraal in Roermond
• Aartsbisdom Utrecht
  Zaterdag 8 november, Katholieke Jongerendag in Ede

Roepingenweek: een initiatief van het IRO

De landelijke Roepingenweek werd voor het eerst gehouden in 2019 en is een initiatief van het IRO (Interdiocesaan Roepingen Overleg), waarin vertegenwoordigers van de bisdommen en religieuzen samen overleggen over het roepingenwerk. De landelijke Roepingenweek wordt gehouden rond het hoogfeest van de heilige Willibrord (7 november), in de eerste volle week van november. De heilige Willibrord is de patroonheilige van de Nederlandse Kerkprovincie. Het IRO bereidt ook jaarlijks het materiaal voor Roepingenzondag voor.

Foto: Ramon Mangold 2023.

In zijn boodschap voor de negende Werelddag van de Armen, op zondag 16 november aanstaande, benadrukt paus Leo XIV dat ware hoop niet voortkomt uit bezit of macht, maar uit het vertrouwen op God. Onder het motto “Gij, mijn God, Gij zijt mijn verwachting” (Psalm 71,5) roept hij gelovigen wereldwijd op om zich solidair te tonen met de armen en om hun centrale plaats in het leven van de Kerk te erkennen.

De paus wijst erop dat armoede niet alleen een materieel probleem is, maar ook een geestelijke nood kan zijn. Hij noemt het niet kennen van God de ergste vorm van armoede. Tegelijkertijd prijst hij de openheid van veel armen voor het geloof en roept hij op om hen niet alleen materieel, maar ook geestelijk nabij te zijn.

Concrete actie

In zijn boodschap spoort Leo XIV aan tot concrete actie. Hij pleit voor structurele oplossingen voor armoede en benadrukt dat hulp aan armen niet alleen een daad van liefdadigheid is, maar vooral een kwestie van gerechtigheid. Initiatieven zoals opvangcentra, gaarkeukens en volksscholen noemt hij tekenen van hoop die onverschilligheid doorbreken en betrokkenheid stimuleren.

De paus verbindt zijn oproep aan het Jubeljaar 2025, dat in het teken staat van de hoop. Hij benadrukt dat de Werelddag van de Armen, die niet toevallig aan het einde van dit genadejaar plaatsvindt, een moment is om de ontvangen gaven door te geven en om nieuwe wegen te zoeken om het Evangelie concreet te beleven.

Leo XIV sluit zijn boodschap af met een gebed tot Maria, Troosteres van de bedroefden, en herhaalt de woorden van het Te Deum: “Op U, Heer, is onze hoop gevestigd, beschaam ons niet in eeuwigheid.”

Lees de complete boodschap voor de Werelddag van de Armen.

Foto: Myriams-foto’s via Pixabay.

In een videoboodschap roept paus Leo XIV iedere katholieke parochie in de wereld op om zaterdag 18 en zondag 19 oktober deel te nemen aan Wereldmissiezondag. ‘Uw gebed, uw steun zal helpen het Evangelie te verspreiden, te voorzien in pastorale en catechetische programma’s, nieuwe kerken te bouwen en te helpen bij de zorg voor de gezondheid en de onderwijsbehoeften van onze broeders en zusters in missiegebieden’, zegt de paus.

In de video kijkt hij terug op zijn eigen ervaring als priestermissionaris en later bisschopmissionaris in Peru: ‘Ik zag met eigen ogen hoe het geloof, het gebed en de gulheid getoond op Wereldmissiezondag hele gemeenschappen kunnen veranderen.’ Eerder al werd de boodschap voor Wereldmissiedag 2025, nog van de hand van paus Franciscus, gepubliceerd en gedeeld. Paus Leo XIV verwijst naar het thema van deze boodschap, missionarissen van hoop.

‘Laten wij ons, deze 19e oktober, wanneer wij gezamenlijk nadenken over onze, bij het doopsel gegeven, roeping “missionarissen van hoop onder de volken” te zijn, opnieuw inzetten voor de heerlijke en vreugdevolle taak Jezus Christus, onze Hoop, te brengen naar de uiteinden der aarde.’

Klik hier voor de video

Missio
De videoboodschap werd in het Nederlands vertaald door Missio, de Stichting voor de Pauselijke Missiewerken in Nederland. Ook Missio werkt dit jaar met het thema ‘Missionarissen van Hoop’. Het voorbeeldland daarbij is Myanmar, het land in Zuidoost-Azië dat al jaren gebukt gaat onder een burgeroorlog. Missio steunt daar meerdere projecten. Kijk voor meer informatie op de website van Missio.

Foto’s via Missio: H. Schwarzbach

In veel parochies wordt zaterdag 18 en zondag 19 oktober gecollecteerd voor Missio. Doe mee en geef ook voor de missionarissen van de hoop!

Op zaterdag 11 oktober 2025 om 12.00 uur gaf de Rooms-Katholieke Kerk een boodschap uit voor de hindoegemeenschap ter gelegenheid van Divali, het hindoefeest van het licht, dat dit jaar op maandag 20 oktober wordt gevierd. In de boodschap van het Dicasterie voor Interreligieuze Dialoog te Rome worden christenen en hindoes opgeroepen te bouwen aan wereldvrede door dialoog en samenwerking in de geest van Nostra Aetate.

 “Moge dit lichtfeest uw leven verlichten en geluk, eenheid en vrede brengen in uw families en gemeenschappen”, schrijft kardinaal George Jacob Koovakad, prefect van het Dicasterie in de boodschap.

Nostra Aetate

De achtste dag na Divali markeert dit jaar de zestigste verjaardag van Nostra Aetate (28 oktober 1965), het historische document van de katholieke Kerk dat katholieken over de hele wereld aanmoedigde om een dialoog aan te gaan en samen te werken met mensen van andere religieuze tradities. In de afgelopen decennia heeft dit historisch initiatief zich ontwikkeld tot een wereldwijd project waarin interreligieuze dialoog en samenwerking werden onderbouwd en verdiept (zie: B. van Oers, ‘In dialoog met mensen van andere godsdiensten en levensbeschouwingen’. Nederlandse Bisschoppenconferentie, Utrecht 2015).

Kardinaal Koovakad: “Tijdens deze feestdagen nodigen we u uit om samen met ons na te denken over hoe christenen en hindoes samen met mensen van alle religies en goede wil onze gezamenlijke inspanningen voor vrede kunnen versterken door middel van dialoog en samenwerking in de geest van Nostra Aetate.”

Divali

Dit jaar vieren hindoes Divali op 20 oktober. Divali is het feest van lichtjes, dat jaarlijks plaatsvindt tijdens de nieuwe maan in de maand asvin. Het feest is gewijd aan Maha Lakshmi, de hindoegodin van het licht, de voorspoed, het geluk, het succes, de wijsheid en de welvaart. Bij het Divali-feest gaat het om de goede dingen die het kwade overwinnen, het licht wint het van de duisternis, de warmte van de kou, de waarheid van de onwaarheid, de reinheid van de onreinheid. Hindoes hopen dat Lakshmi hun huis bezoekt. In de nacht van de nieuwe maan verlichten ze daarom hun huis met diya’s. Dat zijn schoteltjes met olie en een pitje, maar kunnen ook kaarsjes zijn. Door al die lichtjes wordt ook het innerlijk van de mensen verlicht. Iedereen krijgt het gevoel met een schone lei te kunnen beginnen.

11 oktober 2025 – Berry van Oers, beleidsadviseur voor de interreligieuze dialoog R.-K. Kerk.

U kunt hieronder de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk ter gelegenheid van Divali downloaden en overhandigen aan hindoes.

• Boodschap Divali 2025 in het Nederlands
• Boodschap Divali 2025 in het Hindi

Op donderdag 9 oktober werd door de persdienst van het Vaticaan de eerste apostolische exhortatie van paus Leo XIV gepresenteerd, nadat hij deze op 4 oktober, de feestdag van Sint Franciscus, had ondertekend.  De titel is Dilexi te, Ik heb je liefgehad. ‘De tekst vormt een aansporing om de armen lief te hebben’, zegt mgr. De Korte, referent voor Kerk en Samenleving namens de Nederlandse Bisschoppenconferentie in een eerste reactie.

Al in de titel onthult deze exhortatie een connectie met Dilexit nos, Hij heeft ons liefgehad, de laatste encycliek van paus Franciscus, en de tekst is in zekere zin de voortzetting daarvan. ‘Het is geen tekst over de sociale leer van de Kerk, noch analyseert het specifieke kwesties. Integendeel, het zet de fundamenten van de Openbaring uiteen en benadrukt de krachtige band tussen de liefde van Christus en Zijn oproep aan ons om dicht bij de armen te komen’, zo laat de persdienst van het Vaticaan weten.

“Liefde voor de Heer… is één met liefde voor de armen”, schrijft paus Leo. “Dit is daarom onlosmakelijk met elkaar verbonden: Jezus zegt: “Al wat gij gedaan hebt voor een dezer geringsten van mijn broeder, hebt gij voor mij gedaan”. “Daarom”, zo vervolgt de paus, “is dit geen kwestie van louter menselijke vriendelijkheid, maar een openbaring: contact met hen die nederig en machteloos zijn, is een fundamentele manier om de Heer van de geschiedenis te ontmoeten”.

Terug naar het Evangelie

De paus ziet ook christenen die negatief staan tegenover de focus op de armen. “Het feit dat sommigen liefdadigheidswerken afwijzen of belachelijk maken, alsof dit obsessie zijn van enkelen en niet het brandende hart van de missie van de Kerk”, zegt paus Leo, “overtuigt me van de noodzaak om terug te komen bij het Evangelie en dat opnieuw te lezen, opdat we niet het risico lopen het te vervangen door de wijsheid van deze wereld.”

De paus verwijst ook naar christenen die ons voorgingen: “De woorden van de heilige Johannes Chrysostomus en de heilige Augustinus blijven de Kerk vandaag verlichten: de eerste spoort ons aan om Jezus te eren in het lichaam van de armen, met de vraag welke zin het heeft om altaren gevuld te hebben met gouden vaten terwijl Christus uitgeput van de honger net buiten de kerk ligt; de laatste beschrijft de armen als “de sacramentele aanwezigheid van de Heer”, waarbij hij in de zorg voor de armen een tastbaar bewijs ziet van de oprechtheid van het geloof: “Iedereen die zegt God lief te hebben en geen medelijden heeft met de behoeftigen, liegt.”

Oproep aan elke gedoopte

Dilexi te bevat een oproep aan elke gedoopte, waarmee iedereen wordt aangespoord zich concreet in te zetten voor de verdediging van en de bevordering van de zwaksten: “Alle leden van het volk van God hebben de plicht om hun stem te laten horen, zij het op verschillende manieren,  om dergelijke structurele problemen aan de kaak te stellen.”

Dilexi te werd oorspronkelijk begonnen door Franciscus. Paus Leo XIV – die als religieus en later missionair bisschop zoveel van zijn leven met de armen heeft gedeeld en zich door hen heeft laten evangeliseren – heeft het zich eigen gemaakt, aldus de persdienst van het Vaticaan.

Helder en indrukwekkend

Mgr. De Korte, referent voor Kerk en Samenleving, ontving de tekst kort voor publicatie en reageert. Hij beschrijft Dilexi te als een heldere en indrukwekkende exhortatie: “Deze exhortatie van paus Leo kan inspireren om ons in het welvarende Nederland te blijven inzetten voor de armen in eigen land en de hele wereld. Iedere mens heeft immers een unieke waardigheid als schepsel van God. Ik hoop dat deze pauselijke aansporing velen zal bemoedigen om te streven naar meer sociale gerechtigheid en het beschermen van de aarde als Gods eigendom. Juist de armen zijn de eerste slachtoffers van de wereldwijde klimaatverandering.”

De complete reactie van mgr. De Korte:  

In nauwe verbondenheid met zijn voorganger Franciscus heeft paus Leo een heldere en indrukwekkende apostolische exhortatie geschreven. Het vormt een aansporing om de armen lief te hebben. De titel Dilexi te verwijst naar de Apocalyps 3 vers 9. Het gaat daar over de kleine christengemeenschap van Filadelfia. Een groep christenen met weinig kracht maar geliefd door God.

Jezus is zelf een arme Messias zonder macht. In iedere arme is Christus zelf zichtbaar. Christenen moeten daarom gevoelig zijn voor de noden van de armen en luisteren naar hun roepstem. In veel landen wordt wel economische groei gerealiseerd maar geen integrale menselijke ontwikkeling. Wij zien in veel landen sommigen in grote welstand leven terwijl anderen het meest noodzakelijke moeten ontberen. In dat kader spreekt paus Leo over zondige structuren die armoede en extreme ongelijkheid veroorzaken.

In het voetspoor van zijn voorgangers pleit paus Leo voor een Kerk van en voor de armen. Armen zijn geen objecten van liefdadigheid maar subjecten die hun eigen leven kunnen vormgeven. Hij citeert meerdere stemmen uit de geschiedenis van de Kerk. De paus hanteert een breed armoedebegrip en vraagt om zorg voor zieken, gevangenen en migranten. Christelijke liefde kent geen grenzen en vraagt om zowel gebed als concrete actie.

Paus Leo verwijst uitgebreid naar meerdere getuigen van evangelische liefde vanaf de middeleeuwen tot recente tijden. De paus plaatst zijn aansporing in de voortgaande lijn van het katholiek sociaal denken sinds Rerum Novarum (Over nieuwe dingen) van 1891.

Deze exhortatie van paus Leo kan inspireren om ons in het welvarende Nederland te blijven inzetten voor de armen in eigen land en de hele wereld. Iedere mens heeft immers een unieke waardigheid als schepsel van God. Ik hoop dat deze pauselijke aansporing velen zal bemoedigen om te streven naar meer sociale gerechtigheid en het beschermen van de aarde als Gods eigendom. Juist de armen zijn de eerste slachtoffers van de wereldwijde klimaatverandering.
Mgr. Gerard de Korte, bisschop van ’s Hertogenbosch, 9 oktober 2025.

Lees hier Dilexi te in het Engels. Een Nederlandse vertaling volgt.

Foto boven: rkkerk.nl. Foto mgr. De Korte: Ramon Mangold.

Christelijke ‘groene’ organisaties roepen op om te bidden voor de komende landelijke verkiezingen. Een gebedsoproep aan onszelf en de politici die we kiezen: voor moed om de aarde en alles wat erop leeft te beschermen. Een oproep ook om vanaf eind oktober dagelijks om 12:05 uur te bidden. Vanaf de klimaatmars op 26 oktober tot de installatie van een nieuw kabinet.

Bisschop Gerard de Korte schreef een gebed in de geest van paus Franciscus’ oproep aan de wereld: zijn encycliek Laudato Sì (2015) als wereldwijde en oproep en bemoediging, ook aan kiezers en politici. Het gebed is vanuit de overtuiging dat wij de natuur nodig hebben en de natuur ons. En dat voor ieder leven en voortbestaan op deze aarde wij ook afhankelijk zijn van hulp door de Schepper.

Een persoonlijke gebedskaart – opgestuurd na de verkiezingen aan de nationale politicus op wie je hebt gestemd – sterkt deze oproep en bemoediging.

Wat kunt u doen?
Kies een actie die bij je past:

• Bid mee; thuis en in je lokale gemeenschap
• Bestel gebedskaarten via www.verkiezingsgebed.nl.
• Stuur na de verkiezingen een kaart naar de politicus op wie je hebt gestemd;
• Organiseer een speciale ‘klimaatviering’ in je eigen geloofsgemeenschap;
• Kom naar de landelijke ‘klimaatviering’ op 26 oktober om 10.00 uur in de Christus Triomfatorkerk in Den Haag;
• Luid de klimaatklok in je gemeente of parochie en teken de petitie voor urgent en ambitieus klimaatbeleid;
• Loop mee met de landelijke klimaatmars op 26 oktober.

Dit is een initiatief van A Rocha Nederland, Christian Climate Action, Climate Stewards, Groene Kerken, Laudato Si’ Alliantie NL, Micha Nederland.

Meer info: www.verkiezingsgebed.nl. En: www.laudato-si.nl.  Bijlage: Artikel voor parochiebladen over deze actie: zie: artikel parochieblad