Na jarenlange edities van WJD@HOME organiseert het jongerenpastoraat van de Nederlandse Kerkprovincie een nieuwe, vaste plek in het jaar met het Jong Katholiek Weekend. Daarmee wil Jong Katholiek jaarlijks een landelijk evenement bieden waar katholieke jongeren – en jongeren die het katholieke geloof beter willen leren kennen – elkaar ontmoeten, samen leren, vieren en zo groeien in hun geloof.

De WJD@HOME werd oorspronkelijk opgezet als parallelprogramma tijdens de Wereldjongerendagen destijds in Panama. Dit parallelprogramma met deze naam werd een succes en hoewel het weekend onder deze noemer verdwijnt, blijft de naam bestaan voor toekomstige WJD-momenten. Żaklina Melis, projectleider van Jong Katholiek: ‘Daarnaast wil Jong Katholiek een structureel, jaarlijks weekend creëren dat jongeren de kans geeft om dichter bij Christus te komen, de rijkdom van het geloof te ontdekken en elkaar te vinden in een warme, huislijke en inspirerende omgeving.’

Żaklina: ‘Het Jong Katholiek Weekend wil vooral een plek zijn waar jongeren met hun vragen terecht kunnen, waar ze geprikkeld worden om verder te denken, en waar zij de schoonheid van het katholieke geloof kunnen ontdekken én leren waarderen. Jong Katholiek ziet een groeiende behoefte aan verdieping: jongeren die op zoek zijn naar inhoud, identiteit, richting en gemeenschap. Het weekend wil daarbij niet alleen kennis bieden, maar vooral een ruimte scheppen waar het geloof beleefd wordt: in gebed, stilte, liturgie, gesprek en ontmoeting.’

Thema voor 2026: “Ook gij moet getuigen, want gij zijt bij Mij”

Het eerste weekend onder de nieuwe vlag, dat gehouden wordt van 23 tot 25 januari in Apeldoorn,  sluit aan bij de boodschap van Paus Leo XIV  voor de Diocesane Wereldjongerendag: “Ook gij moet getuigen, want gij zijt bij Mij” naar Johannes 15,27. Żaklina: ‘Getuigen en nabijheid van Christus vormen de kern van het programma. Jongeren worden uitgenodigd om dieper te begrijpen wat het betekent om Christus vandaag te volgen, om hun geloof te verankeren en om te groeien in een getuigend leven.’ Het thema zal worden uitgediept door twee hoofdsprekers:

Mgr. Ronald Cornelissen, bisschop van Groningen–Leeuwarden: over wat het vandaag betekent om als jonge katholiek getuige te zijn.

Diaken Iwan Osseweijer (bisdom Rotterdam): over aanbidding, innerlijke bekering en de plaats van gebed in het dagelijks leven van een getuige.

Voor de locatie Het Woldhuis in Apeldoorn is bewust gekozen als zijnde een plek met rust, huiselijkheid en voldoende ruimte, aldus de projectleider die vervolgt: ‘Het is een omgeving waar jongeren zich op hun gemak kunnen voelen, waar vriendschappen kunnen ontstaan en waar nieuwe initiatieven kunnen groeien.’

WJD@HOME blijft bestaan

De naam WJD@HOME blijft behouden voor die gelegenheden waarin Jong Katholiek een programma aanbiedt voor jongeren die niet naar de Wereldjongerendagen kunnen reizen. Dat is al relevant met het oog op WJD Seoul 2027, waar naast een reis vanuit Nederland ook een thuisprogramma wordt georganiseerd. Meer informatie daarover volgt te zijner tijd.

Lees meer over het eerste Jong Katholiek Weekend van 23 tot 25 januari 2026 te Apeldoorn en meld je nu vast aan!

GRONINGEN – De joods geestelijk verzorger David Gaillard en zijn rooms-katholieke collega Wim Timmer spreken op zondag 18 januari 2026 op de Dag van het Jodendom in de Synagoge Groningen over het thema ‘ontmoeting’  in hun pastoraal werk met gedetineerden. De Dag van het Jodendom is een initiatief van de Rooms Katholieke Kerk voor de dialoog christendom –  jodendom in Nederland.

Het landelijk thema van de Dag van het Jodendom 2026 is ‘ontmoeting’. In de Synagoge Groningen wordt dit toegespitst op ‘ontmoeting’ in de specifieke omgeving van de gevangenis. Welke verschillen en overeenkomsten bestaan er tussen de manier waarop een joodse en een katholieke geestelijk verzorger gedetineerden als cliënt benadert? Gaat elk vanuit zijn geloof anders om met het denken over schuld en menselijk tekortschieten? Hoe reageren joodse en christelijke cliënten op deze manieren van werken?

Rabbijn David Gaillard
Rabbijn David Gaillard (1968) studeerde sociale wetenschappen op de Universiteit van Amsterdam en Joodse vakken op het Nederlands Israëlitisch Seminarium. Hij werkt bij Defensie en Justitie als joods geestelijk verzorger. Eerder was hij verbonden aan twee joodse ziekenhuizen: Ziekenhuis Amstelland en het Sinai Centrum te Amstelveen.
De rabbijn gaat vertellen over de joodse omgang met de Tora en de invloed daarvan op zijn werk met gedetineerden.

RK pastor Wim Timmer
Wim Timmer (1960) onderhoudt de relatie van het bisdom Haarlem-Amsterdam met de joodse gemeenschap. Tijdens zijn studie aan de Katholieke Theologische Universiteit Amsterdam kwam hij in contact met Justitiepastoraat. Na zijn afstuderen werkte hij als justitiepastor in de Penitentiaire Inrichting Over-Amstel in Amsterdam en in de Penitentiaire Inrichting Zuyder Bos in Heerhugowaard. Timmer is als geestelijk verzorger actief in de nazorg en opvang van ex-gedetineerden.                                                                                                

Dag van het Jodendom

De jaarlijkse Dag van het Jodendom is een initiatief van de Nederlandse Bisschoppenconferentie, uitgevoerd met steun van de Katholieke Raad voor het Jodendom (KRJ). De KRJ ondersteunt de joods-christelijke dialoog van de katholieke kerk via verschillende activiteiten zoals studie, ontmoeting en publicaties uitbrengen. De Raad bevordert kennis over het jodendom onder christenen en stimuleert de persoonlijke dialoog tussen joden en christenen.

Programma Synagoge Groningen, zondag 18 januari 2026

15.00 uur Begroeting en openingswoord door Mgr. Ronald Cornelissen, bisschop van Groningen-Leeuwarden
15.10 uur Rabbijn David Gaillard      
15.40 uur RK-pastor Wim Timmer 
16.10 uur Gesprek met aanwezigen o.l.v. Mgr. Cornelissen       
16.30 uur Koffie en thee
17.00 uur Sluiting                                                                                             

Locatie: Synagoge Groningen, Folkingestraat 60 

Aanmelden:
bij Lisette Winter, secretariaat bisdom Groningen-Leeuwarden.
Tel.:  050-4065888. Mail:  l.winter@bisdomgl.nl (aanmelding is vereist).
Wees er op tijd bij. Vol is vol!
Toegang is gratis. Iedereen is welkom. Een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.
www.dagvanhetjodendom.nl

In het kader van de Week van het katholiek Onderwijs 2025 biedt de Nederlandse Katholieke School Raad (NKSR) in samenwerking met Vastenactie ook dit jaar weer les- en inspiratiemateriaal aan voor de advents- en kerstperiode voor het basisonderwijs. De week van het Katholiek Onderwijs is van 15 tot en met 19 december, het materiaal kan de hele adventsperiode worden gebruikt.

Hoop voor iedereen

Het thema luidt ‘Hoop voor iedereen’. Samen met de kinderen bereiden de scholen zich voor op Kerstmis en denken ze na over wat het betekent om echt oog en oor voor elkaar te hebben – dichtbij en ver weg.

Er is materiaal voor onder-, midden- en bovenbouw met creatieve werkvormen, speelse activiteiten en het kerstverhaal, verteld door de ogen van de herders. De herders hadden in hun tijd niet veel aanzien, maar juist zij waren de eersten die het goede nieuws van Jezus’ geboorte hoorden. Vanuit dat verhaal ontdekken kinderen hoe belangrijk het is om oog te hebben voor mensen die vaak minder gezien worden – in hun eigen omgeving én wereldwijd.

Kerstposter

Er is een bijzonder kunstwerk geselecteerd voor de kerstposter voor de midden- en bovenbouw. De kerstposter is er dit jaar zowel digitaal als gedrukt. De digitale versie kan worden gedownload en de gedrukte verzie is inmiddels naar alle scholen voor katholiek onderwijs gestuurd en kan desgewenst in school worden opgehangen. Ook voor parochies is de poster beschikbaar via het secretariaat van het bisdom. Voor de onderbouw is er een illustratie van het kerstverhaal. (Afbeelding).

Het lesmateriaal is online beschikbaar via onderstaande links.

• Lesmateriaal onderbouw
• Lesmateriaal middenbouw
• Lesmateriaal bovenbouw
• Kerstposter

Kijk voor meer informatie op de website van de Nederlandse Katholieke School Raad (NKSR) en de website van de Adventsactie

De Week van het Katholiek Onderwijs beoogt de bezieling, het eigenaarschap en het zelfbewustzijn van mensen in het katholiek onderwijs te ondersteunen, stimuleren en bevorderen.

De leden van de NKSR zijn AOb/Sint Bonaventura; Verus, Vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs; KVSC, Schoolleiders Christelijk Onderwijs; CNV Onderwijs; VKLO, Vereniging Katholieke Lerarenopleidingen; VDLG, Vereniging van Docenten Levensbeschouwing en Godsdienst; Nederlandse Bisschoppenconferentie.

Kijk ook op vier.nu voor verschillende knutsel- en kleurwerkjes over Kerstmis.

Het Sint Janscentrum te ’s-Hertogenbosch vormde op vrijdag 7 november het decor voor een symposium over bestaanszekerheid, georganiseerd door het Centrum voor de Sociale Leer van de Kerk (CSLK). Deskundigen uit politiek, wetenschap en kerk gingen in gesprek over een thema dat volgens hen steeds minder politieke aandacht krijgt, maar maatschappelijk urgent blijft.

Het symposium werd geopend door prof. dr. ir. Erik Sengers, die het thema bestaanszekerheid situeerde als een onderwerp dat “een beetje uit de politieke aandacht is verdwenen”. Hij benadrukte dat deze onzekerheid zich niet alleen op het gebied van inkomen uitstrekt, maar ook over wonen, onderwijs, gezondheidszorg en andere maatschappelijke voorzieningen. Volgens Sengers doet dit demotiverend contrast met de Nederlandse welvaart absoluut geen recht aan de realiteit voor velen.

Daniëlle Woestenberg (CNV)

Vakbondsbestuurder Woestenberg schetste een breed beeld van bestaanszekerheid. Volgens haar gaat het niet alleen om een stabiel inkomen, maar ook om toegang tot betaalbare huisvesting, goede gezondheidszorg en sociale verbondenheid. “Zonder zekerheid is er geen waardigheid,” benadrukte ze. Woestenberg wees erop dat ongeveer twee miljoen Nederlanders rond de armoedegrens leven en dat één op de vijf structureel bestaansonzekerheid ervaart. CNV pleit daarom voor een 30-urige werkweek, zodat mensen meer tijd hebben voor zorg, opvoeding en vrijwilligerswerk. “We moeten buffers opbouwen, niet alleen financieel, maar ook sociaal,” aldus Woestenberg.

Prof. dr. Arjan Siegmann (CDA)

Econoom Siegmann ging in op de economische en sociale dimensies van bestaanszekerheid. Hij stelde dat armoede zelden op zichzelf staat: “Het is nooit alleen een financieel probleem. Gezondheid, relaties en beroepseer spelen een net zo grote rol.” Volgens Siegmann is het belangrijk om beleid te ontwikkelen dat niet alleen inkomens ondersteunt, maar ook sociale structuren versterkt. Hij waarschuwde dat een puur economische benadering tekortschiet: “Als mensen hun werk verliezen, verliezen ze vaak ook hun gevoel van eigenwaarde. Dat raakt de kern van bestaanszekerheid.”

Don Ceder (ChristenUnie)

Tweede Kamerlid Ceder richtte zich op de politieke verantwoordelijkheid. Hij bekritiseerde het huidige schuldenstelsel, dat volgens hem mensen gevangenhoudt in een vicieuze cirkel van onzekerheid. “We moeten af van systemen die mensen vastzetten in een spiraal van schulden en stress,” zei hij. Ceder pleitte voor een herwaardering van solidariteit en gemeenschaps-denken: “Individuele oplossingen werken niet als de samenleving als geheel tekortschiet. We hebben elkaar nodig om bestaanszekerheid te waarborgen.”

Mgr. dr. Gerard de Korte

Bisschop De Korte plaatste het thema in een breder, katholiek sociaal perspectief. Hij schetste hoe de sociale leer van de Kerk sinds de 19e eeuw aandacht vraagt voor rechtvaardigheid en solidariteit. “De sociale leer draait om vier pijlers: personalisme, solidariteit, subsidiariteit en het algemeen welzijn,” legde hij uit. Volgens De Korte is bestaanszekerheid niet alleen een economische kwestie, maar ook een morele en spirituele: “Zonder deze waarden verliest de samenleving haar fundament. Het gaat om menselijke waardigheid en zorg voor elkaar.”

De sprekers waren het eens: bestaanszekerheid vraagt om meer dan financiële stabiliteit. Het gaat om waardigheid, solidariteit en een samenleving waarin mensen elkaar niet loslaten.

Slotwoord door mgr. dr. Jan Hendriks

Het slotwoord werd verzorgd door mgr. dr. Jan Hendriks, die de nadruk legde op het belang van gemeenschap en vorming. Hij stelde dat bestaanszekerheid niet alleen financieel van aard is, maar vooral gebaseerd moet zijn op (samen)dragen en er voor elkaar zijn. Volgens hem is het sociale vangnet niet alleen een systeem, maar een netwerk van mensen die elkaar opvoeden, ondersteunen en verbinden. Hij benadrukte het morele fundament van het thema: zonder samenhang verliest bestaanszekerheid haar betekenis.

Bron en foto sprekers: arsacal.nl

In de Mariakapel van de Rooms-Katholieke kerk Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen in Overveen is voortaan een bijzonder religieus erfstuk te zien: een reliek van de Heilige Bernadette Soubirous van Lourdes. Het gaat om een hoofdhaar van de Franse heilige, bewaard in een reliekdoosje uit 1934, van kort na haar heiligverklaring. De kapel, waarin het reliek een vaste plaats heeft gekregen, wordt op zondag 7 december 2025 om 10.00 uur officieel ingezegend door bisschop Jan Hendriks.

Dit gebeurt tijdens de eucharistieviering. De inzegening door mgr. dr. Jan Hendriks, bisschop van Haarlem-Amsterdam, wordt samen met vicaris-generaal en pastoor mgr. dr. Bart Putter verricht. De viering krijgt een feestelijk muzikaal karakter.

Zeldzaam en authentiek reliek

Het reliek is afkomstig uit een kleine verzameling die in 1925 werd afgenomen van het lichaam van Bernadette, tijdens het proces van haar heiligverklaring. Het reliekdoosje kwam via de Kleine Zusters van de H. Joseph in Heerlen in 1949 particulier bezit en raakte uit zicht. 75 jaar later herontdekte de bezitster het reliek, geïnspireerd door de nationale rondgang van een ander Bernadette-reliek langs de Nederlandse bisdommen in 2024. Tijdens deze rondgang werden op veertien locaties vieringen, gebedsmomenten en processies georganiseerd, die duizenden gelovigen trokken.

Het teruggevonden reliek is inmiddels in langdurige bruikleen gegeven aan de parochie van Overveen. Volgens het bisdom Haarlem-Amsterdam is de echtheid bevestigd door het Franse bisdom Nevers, waar Bernadettes lichaam rust. Het gaat om een eerstegraads reliek, wat betekent dat het afkomstig is van het lichaam van de heilige zelf.

Over de Heilige Bernadette

Bernadette Soubirous (1844–1879) is wereldwijd bekend door de achttien Mariaverschijningen in Lourdes in 1858. Bij een van die verschijningen hoorde zij de woorden: “Ik ben de onbevlekt ontvangene” – een verwijzing naar het dogma van Maria’s Onbevlekte Ontvangenis. In 1933 werd Bernadette heiligverklaard. Lourdes groeide uit tot een van de grootste bedevaartsoorden ter wereld, waar jaarlijks honderdduizenden mensen samenkomen voor gebed, genezing en bezinning.

Bijzondere band met Overveen

De parochiekerk van Overveen draagt sinds 1856 de naam Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen, naar hetzelfde geloofsartikel dat in Lourdes zo’n belangrijke rol speelt. De komst van het Bernadette-reliek versterkt volgens de parochie deze spirituele verbondenheid. “Voor veel parochianen betekent dit reliek een tastbare herinnering aan de geloofsgetuigenis van Bernadette,” zegt pastoor Bart Putter. “Het nodigt uit tot gebed, bezinning en navolging van haar eenvoud en vertrouwen.”

Bezoek en contact

Het reliek is permanent opgesteld in de Mariakapel van de kerk aan de Korte Zijlweg 5 in Overveen. Bezoekers zijn welkom om vóór of na de mis een moment van stilte of gebed te houden. De eucharistievieringen vinden plaats op elke 1e, 3e en 5e zondag van de maand om 10.00 uur.

Taalkundig

De woorden (het) reliek (onzijdig) en (de) relikwie (vrouwelijk) zijn synoniemen. Ze worden gebruikt voor een overblijfsel van een heilige — bijvoorbeeld een deel van het lichaam of een voorwerp dat met hem of haar in aanraking is geweest — dat wordt vereerd vanwege zijn religieuze of historische betekenis.

Certificaat

Bij het betreffende reliek van de Heilige Bernadette in Overveen, hoort een in het Latijn opgesteld certificaat dat in 1934 is uitgegeven door het bisdom Nevers (Frankrijk). In dat bisdom rust het lichaam van Bernadette sinds haar zaligverklaring in een glazen schrijn.

De waarde van een reliek

De verering van relieken speelt al eeuwenlang een belangrijke rol in het katholieke geloof. Ze brengen de herinnering aan een heilige dichterbij en helpen gelovigen om hun geloof in Christus te overwegen en te volgen. Het nabij weten van een heilige nodigt uit om diens voorbeeld na te leven en om zijn of haar voorspraak bij God in te roepen. Het reliek van Bernadette herinnert bovendien aan de boodschap van Lourdes — een plaats waar mensen tot op de dag van vandaag kracht en troost zoeken.

• Kijk hier voor meer informatie over de Heilige Bernadette.
• Lees hier meer over de rondgang van de reliek van Bernadette door Nederland in 2024.

Foto: portret Bernadette van Soubirous.

‘Mensen wachten vol hoop ergens over de horizon.’ Dit lied, gezongen door menig jongerenkoor in de jaren ‘70 van de vorige eeuw inspireert de vicaris van het bisdom Breda, Paul Verbeek, bij zijn maandmeditatie voor december in de context van het Jubeljaar 2025. Hij noemt de maand december bij uitstek de maand van wachten en verwachten.

Dat begint al met Sint-Nicolaas, het feest dat voor jong en oud gaat om de verwachting van wat hij komt brengen. ‘Dit grote kinderfeest is altijd een goed hulpmiddel om de Advent in te gaan’, zegt vicaris Verbeek, ‘immers in de Advent wachten we vol hoop op de geboorte van Jezus, onze Verlosser, die in de Heilige Kerstnacht voor alle mensen geboren wil worden. Het is het grootste cadeau wat God ooit aan ons mensen heeft gegeven: Zijn eigen Zoon, wiens naam betekent: God Redt!’

Een teken voor deze tijd

De Advent geeft daarom volgens de vicaris ieder jaar hoop! In 2024 was dat de hoop van biddend toegroeien naar de opening van het Heilig Jaar 2025 met als thema: Pelgrims van Hoop: ‘Met dit thema is een teken gesteld voor de tijd, waarin we leven. Zoveel mensen hebben de hoop verloren door het geweld van oorlog en de grilligheid van de natuur. Zoveel mensen zijn na de coronapandemie teruggeworpen op zichzelf. Hun horizon is heel klein geworden. Hoe krachtig is het om wereldwijd pelgrims van de hoop uit te nodigen om een ander geluid te laten horen en zien?’ vraagt Verbeek zich af.

En vooruitblikkend naar 2026 zegt hij: ‘Willen we pelgrims van hoop blijven? Met welke tekens van hoop kunnen we verder gaan?’ In zijn verdere meditatie deelt hij enkele tekens van hoop om daarmee de lezers te bemoedigen.

Lees de complete maandmeditatie voor december.

Van 27 november tot 2 december 2025 maakte paus Leo XIV zijn eerste buitenlandse reis. Tot 30 november was hij in Turkije en op 1 en 2 december bezocht hij Libanon. De reis stond in het teken van oecumene, interreligieuze dialoog, vrede en verzoening. Voor de lokale christelijke gemeenschappen in Turkije en Libanon betekende het bezoek van de paus een steun in de rug.

Met zijn bezoek zette de paus de toenadering voort tot de islamitische en Arabische wereld, ingezet door zijn recente voorgangers. Zes dagen lang was de reis via You Tube rechtstreeks te volgen, een reis met sprekende beelden, hoopvolle woorden en krachtige symbolen. Terwijl in Turkije de nadruk lag op oecumene en interreligieuze dialoog, was het centrale thema in Libanon ‘vrede’.

Turkije

Op de heenvlucht naar Turkije vertelde de paus dat zijn reis “op een bijzondere manier allereerst de betekenis heeft van eenheid van christenen, waarmee we 1700 jaar na het Concilie van Nicea vieren.” Het bezoek aan Iznik, waar in 325 het Concilie van Nicea plaatsvond, was een hoogtepunt van de pausreis. Christenen uit verschillende tradities erkennen het Concilie van Nicea als een gemeenschappelijk fundament. Tijdens dit Concilie werd onder meer de geloofsbelijdenis geformuleerd, zoals we die nu nog steeds uitspreken.

In het kielzog van de paus bevonden zich, naast staatssecretaris kardinaal Pietro Parolin en secretaris van de relaties met de staten aartsbisschop Paul Gallagher, onder meer de Vaticaanse portefeuillehouders voor Oecumene, Oosterse Kerken en Interreligieuze Dialoog, respectievelijk kardinaal Kurt Koch, kardinaal Claudio Gugerotti en de met karakteristieke ‘shash’ getooide kardinaal George Koovokad.

Bruggen

De Turkse president Recep Tayyop Erdoğan en zijn vrouw Emine ontvingen paus Leo XIV op donderdag 27 november met alle egards, over de blauwe loper begeleid door een eresaluut van bulderende kanonnen. Meteen na aankomst legde de paus een krans bij het mausoleum van Mustafa Kemal Atatürk. Het monument heeft een grote betekenis voor de Turken, omdat Atatürk de stichter van het moderne Turkije is.

In het presidentieel paleis prees de paus de rol van Turkije bij het oplossen van conflicten in de regio. “Moge Turkije een rol spelen van toenadering tussen de naties en bijdragen aan de stabiliteit tussen de volkeren”, zei hij. President Erdoğan wees er op dat het bezoek van de paus plaatsvindt op een ‘zeer kritisch moment’ te midden van regionale en mondiale spanningen. Hij zei dat Turkije kiest voor de “moeilijke weg van verantwoordelijkheid nemen in een regio die wordt geteisterd door crises en onrecht.” De paus zegt sinds zijn verkiezing een bruggenbouwer te willen zijn. Hij ziet Turkije als een bruggenbouwer bij uitstek. Hij wees daarbij naar de brug over de Dardanellen als symbool voor een brug tussen continenten, tussen mensen en tussen hemel en aarde.

Gezamenlijk gebed in Nicea

Op vrijdag 28 november ontmoette de paus in Istanboel oecumenisch patriarch Bartholomeus van Constantinopel, geestelijk leider van 260 miljoen orthodoxe christenen. Samen reisden ze af naar Iznik, het vroegere Nicea. Onder de vertegenwoordigers van de christelijke kerken op het platform bij de ruïnes bevond zich ook de Nederlander Mgr. Dick Schoon namens de Oud-Katholieke Kerk.

Het gebed, gehouden voor iconen van Christus en het Concilie, werd afgesloten met het aansteken van een kaars als symbool van eenheid. “Ons verlangen en gebed is het herstel van de communio zichtbaar in de Kerk van Christus, en de verzoening tussen onze kerken, waarvoor we zonder op te houden bidden”, zei patriarch Bartholomeus. Het gezamenlijk gebed van de twee kerkleiders was een teken van getuigenis en hoop. De paus riep op tot het overwinnen van “het schandaal van de verdeeldheid” en vroeg iedereen om “eenheid” te bevorderen. De paus: “In de eenheid van het geloof, verkondigd vanuit de oorsprong van de Kerk, worden christenen geroepen om in harmonie samen te wandelen, het Evangelie van Jezus Christus te koesteren en met liefde en vreugde te verspreiden.”

Klein maar vruchtbaar

Tijdens een ontmoeting in de Kathedraal van de Heilige Geest in Istanboel op vrijdag 28 november moedigde de paus priesters, religieuzen en pastorale werkers aan om de kleine omvang van de katholieke gemeenschap in Turkije als een kracht te zien. Het aantal christenen in Turkije wordt geschat op 257.000 waarvan zo’n 25.000 katholieken. De Kerk in Turkije is weliswaar klein maar is volgens de paus vruchtbaar “als het zaad en het zuurdesem van het Koninkrijk.” Hij riep op tot het cultiveren van een spirituele houding van vertrouwen en hoop, het met vreugde getuigen van het Evangelie en het herkennen van veelbelovende tekenen, zoals de jongeren die met hun vragen en zorgen naar de Kerk komen. De paus drong aan op volharding in pastoraal werk, het luisteren naar jongeren en het prioriteren van oecumenische en interreligieuze dialoog, de overdracht van het geloof aan de lokale bevolking en de dienstverlening aan vluchtelingen en migranten.

Bezoek sultan Ahmet moskee

De paus benadrukte tijdens zijn reis meermaals het belang van de interreligieuze dialoog, met name tussen christenen en moslims. Op vrijdag 28 november bezocht hij op kousenvoeten de sultan Ahmet moskee in Istanboel, beter bekend als de blauwe moskee vanwege de blauwe mozaïeken. Het was de eerste maal dat hij als paus een moskee bezocht. Hij trad daarmee in de voetsporen van zijn voorgangers, die ook Istanboel bezochten, als blijk van respect voor de moslims in Turkije. Tijdens zijn reis sprak de paus niet alleen met lokale moslims en christenen, maar ook met vertegenwoordigers van de Armeense en Syrische gemeenschappen, die beide nauwe banden hebben met het Midden-Oosten. Dit kan een positieve boost geven aan komende uitwisselingen.

Gezamenlijke verklaring

De paus werd ontvangen in het Oecumenisch Patriarchaat in Istanboel, waar een doxologie plaatsvond in de Patriarchale Kerk van St. George, gevolgd door de ondertekening van een gezamenlijke verklaring. In de verklaring betreurden de paus en de patriarch het aantal bloedige conflicten in de wereld en riepen ze maatschappelijke en politieke leiders op om naar vrede te streven.

De paus sloot de derde dag van zijn reis af met een Heilige Mis in de ‘Volkswagen Arena’ in Istanboel. Opnieuw haalde hij het beeld van een brug aan. “Net als de bruggen over de Bosporus hebben de fundamenten van de eenheid ook zorg, aandacht en onderhoud nodig, zodat ze stevig blijven en niet verzwakken door de tijd en variabelen”, aldus de paus. Hij riep op tot verbinding en om de banden tussen gemeenschappen te versterken. De paus: “We reizen als over een brug die de aarde met de hemel verbindt, een brug die de Heer voor ons heeft gebouwd. Laten we onze ogen altijd op beide oevers gericht houden, zodat we God en onze broeders en zusters met heel ons hart kunnen liefhebben om samen te reizen en onszelf op een dag verenigd te vinden in het huis van de Vader.”

Libanon: ‘Gezegend zijn de vredestichters’

In Libanon op het vliegveld van Beiroet wachtte de paus op zondag 30 november een groots onthaal door president Joseph Aoun en zijn vrouw Nehmat. Op een hangar stond met grote letters ‘Gezegend zijn de vredestichters’ (Mattheus 5,9), het motto van het bezoek van de paus aan Libanon. In de stromende regen reed hij in de pausmobiel door een haag van Libanezen, billboards met zijn portret, vlaggen, dansers en drummers, richting een groot beeldscherm voor het presidentieel paleis in Beiroet. Op het scherm passeerde een ode aan de paus de revue, compleet met spectaculaire lichteffecten en vredesduiven die vanuit het Vaticaan de wereld overvlogen.

In Libanon leven gemeenschappen van verschillende religieuze tradities samen. Ruim de helft van de inwoners is moslim. Zo’n 36 procent is christen, waaronder 20 procent Maronitische katholieken. Het land staat voor moeilijke uitdagingen en tal van problemen zoals corruptie en een grote economische crisis. Niettemin is Libanon een ‘krachtig voorbeeld’ van co-existentie, volgens de paus. Een dag later op de terugweg naar Rome in het vliegtuig zei hij dat de les die Libanon de wereld kan leren is “dat het een plek is waar de islam en het christendom beide aanwezig zijn en gerespecteerd worden, en waar de mogelijkheid bestaat om samen te leven, om vrienden te zijn.”

Er zijn ongeveer twee miljoen vluchtelingen in het land, waaronder Syriërs en Palestijnen, waardoor de spanningen toenemen. De paus zei in zijn toespraak in het paleis de moeilijkheid te erkennen om te regeren “in omstandigheden die zeer complex, conflictueus en onzeker zijn”. Hij prees de veerkracht van het Libanese volk: “Jullie zijn een volk dat niet opgeeft.” De paus verwees daarbij naar de velen die zich elke dag in stilte inzetten voor vrede. De explosie in de haven van Beiroet in 2020 en de vrees voor oorlog was voor een aantal Libanezen aanleiding om het land te verlaten. De paus: “Er is echte moed en vooruitziendheid voor nodig om in je eigen land te blijven, of ernaar terug te keren.”

Op maandag 1 december bad de paus voor vrede bij het graf van Sint Charbel Makhlouf, de heilige die door die zowel christenen als door moslims wordt bezocht. Bij het graf memoreerde de paus de stilte, nederigheid en armoede van Sint Charbel, mooie eigenschappen die haaks staan ​​op de moderne cultuur. Ook bezocht de paus het Heiligdom van Onze-Lieve-Vrouw van Libanon in Harissa. Hij schonk daar een Gouden Roos ter ere van Maria en zei dat de geur van de roos christenen oproept om “de geur van Christus” te zijn, de geur van liefde. Later tijdens een ontmoeting met christelijke en islamitische leiders plantte de paus samen met hen een boom die ze samen besprenkelden, als symbool van samenleven en groeiende samenwerking.

Liefde is de ware kracht

Op het plein voor het Maronitische Patriarchaat van Antiochië in Bkerké, waar de paus maandag werd verwelkomd door patriarch kardinaal Béchara Boutros Raï en duizenden jongeren, opende hij zijn toespraak met ‘asalam alaikum’, wat ‘vrede zij met u’ betekent en vaak door moslims en ook christenen in Arabische landen wordt gezegd bij begroetingen. De paus benadrukte dat dit de groet is van de verrezen Jezus. “De interreligieuze dialoog groeit vanuit de ontdekking van Gods aanwezigheid voorbij welke grenzen dan ook en nodigt alle mensen uit om samen God te zoeken in eerbied en nederigheid”, aldus de paus. Tegen de jongeren zei hij dat liefde, en niet vergelding, de ware kracht is die hun land kan transformeren, terwijl het nog steeds worstelt met de wonden van conflict en sociale instabiliteit. De paus riep de jongeren, die hem toejuichten als een popster, op om hun land weer op te bouwen door verzoening, dienstbaarheid en een hernieuwde worteling in het geloof.

Kleine lichtjes in het hart van de nacht

Na zijn bezoek op dinsdagochtend 2 december aan het ‘De La Croix Hospital’ (Jal ed Dib), waar hij de zieken en hun verzorgers een hart onder de riem stak, leidde de paus een indrukwekkend stil gebed voor het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de explosie in de haven van Beiroet. Meer dan 200 mensen kwamen daar op 4 augustus 2020 om het leven, 7.000 mensen raakten gewond en 300.000 mensen werden dakloos. De paus boog zich voorover, raakte een ​krans van rode rozen aan en ontstak een olielamp.

Met een heilige Mis in ‘Beirut Waterfront’ sloot de paus zijn zesdaagse bezoek af. In zijn homilie zei hij dat de schoonheid van Libanon wordt overschaduwd door de vele problemen, de fragiele en vaak onstabiele politieke context, de dramatische economische crisis en het geweld en de conflicten die oude angsten opnieuw aanwakkeren. De paus begreep dat in zo’n scenario dankbaarheid gemakkelijk plaats maakt voor desillusie en dat hoop verdroogt door onzekerheid en verwarring. De paus: “Het woord van de Heer nodigt ons echter uit om de kleine lichtjes in het hart van de nacht te vinden, om ons open te stellen voor dankbaarheid en ons aan te sporen tot een gezamenlijke inzet voor dit land.”

Vrede als een weg

De paus kan de problemen van Libanon niet oplossen. Maar stemmen van goede wil dragen bij, door de gesprekken in een ander licht te plaatsen, aan het bevorderen van betere relaties met en tussen verschillende gemeenschappen en daarmee aan vrede en harmonie. Vooral ook betekende het bezoek van de paus veel voor de individuele Libanezen die gebukt gaan onder de problemen in hun land. De woorden van de paus bemoedigden hen, vertelden ze aan de journalisten. Een Libanese jongere, maandag op het plein, vatte de betekenis van het pausbezoek voor de camera als volgt samen: “Het bezoek van paus Leo geeft me hoop en vertrouwen in de toekomst!“

Omstreeks kwart over twee dinsdagmiddag steeg het vliegtuig van de paus op vanaf het vliegveld in Beiroet, uitgezwaaid door president Aoun. Vlak voor zijn vertrek terug naar Rome gaf de paus nog een laatste boodschap mee: “We moeten erkennen dat gewapende strijd geen enkel voordeel oplevert. Wapens zijn dodelijk en onderhandelingen, bemiddeling en dialoog zijn constructief. Laten we allemaal kiezen voor vrede als een weg, niet alleen als een doel!”

Verslag: Berry van Oers, Studie & Beleid Nederlandse Bisschoppenconferentie

Foto’s via: vaticannews.va

Op zondag 7 december brengt de Parochie Musical Groep Willehadus de gloednieuwe en zelfgeschreven kerstmusical ‘Sterren naar Bethlehem’ in de RK Kerk St. Willehadus Hoofdkanaal o.z 83 te Emmer-Compascuum. Een vrolijke en eigentijdse musical, gebaseerd op het vertrouwde kerstverhaal, vol humor, herkenning en warme zang, dans en muziek waar meer dan 60 parochianen aan meedoen. De drie koningen reizen dit jaar in caravans, Kees en Annie emigreren naar Bethlehem en er komen veel tv-programma’s voorbij! En keizer Augustus is ook dit jaar weer een bekende Drent.

De voorstelling begint om 15.00 uur. De kerk is open vanaf 14.30 uur. Aansluitend is er tot 18.00 uur een gezellige kerstmarkt. Kom kijken, lachen en meevieren — en volg het licht. Iedereen is van harte welkom en de toegang is gratis.

Deze maand verscheen het onderzoeksrapport ‘Vrijheid van Godsdienst in de Wereld 2025’. Volgens schattingen van de pauselijke organisatie Kerk in Nood (ACN) leven 5,4 miljard gelovigen – van alle godsdiensten – in 62 landen waar zij worden blootgesteld aan ernstige schendingen van godsdienstvrijheid als mensenrecht. Hiervan zijn 24 landen geclassificeerd als landen waar ‘vervolging’ plaatsvindt, en 38  landen waar ‘discriminatie’ plaatsvindt.

Christenen zijn als kwetsbare minderheid in veel van de onderzochte landen tegenwoordig een doelwit, waar het ACN-rapport  ‘Vervolgd en Vergeten? 2024’ al op wees. Autoritarisme, jihadisme, religieus nationalisme en georganiseerde misdaad zijn de grootste bedreigingen voor vrijheid van godsdienst. Vergeleken met de vorige editie van het rapport laten maar twee landen, Kazachstan en Sri Lanka, verbeteringen zien voor godsdienstvrijheid.  

Op 19 november jl. was wereldwijd de actiedag, Red Wednesday: ook in Nederland werden honderden kerken, kathedralen, en in sommige landen overheidsgebouwen, in rood licht gezet. Om aandacht te vragen voor het recht op godsdienstvrijheid en verzet tegen religieuze vervolging en discriminatie van gelovigen.

Over Kerk in Nood

Kerk in Nood is een pauselijke stichting (ACN) die jaarlijks meer dan 5.000 projecten in ruim 130 landen ondersteunt. Haar missie is christenen helpen waar zij pastorale hulp nodig hebben. In de 25 jaar dat de stichting rapporteert over godsdienstvrijheid en vervolging van christenen telde Kerk in Nood niet eerder zo’n groot aantal landen waar hier sprake van is. De kleur rood symboliseert hierbij het bloed van martelaren. Een visuele herinnering aan het lijden dat miljoenen mensen ondergaan vanwege hun geloof. Kerk in Nood (ACN) nodigt iedereen uit zich aan te sluiten bij dit internationale gebaar van solidariteit. Dan kan met gebed, op sociale media met de hashtags #RedWednesday2025 of door de website www.redwednesday.nl.

Red Wednesday Nederland

Zo’n 200 Nederlandse kerken namen woensdag 19 november jl. deel aan #RedWednesday in de ‘Red Week’ van 15 tot 23 november. Om letterlijk licht te werpen op de benarde situatie van vervolgde christenen en de verslechtering van godsdienstvrijheid. Geloofsgemeenschappen van Texel tot Vaals en van Bogotá tot Sydney deden mee aan de Red Week als wereldwijd initiatief van Kerk in Nood (ACN). Ook gebouwen van het Europees Parlement zijn aangelicht.

De Katholieke kerk was met 200 kerken actief op Red Wednesday. Dat is eenderde van de ruim 600 kerken die in Nederland zijn aangelicht voor geloof en vrijheid. Wereldwijd vonden in de Red Week – van 15 tot 23 november  – meer dan 100 evenementen plaats. Van vieringen in kerken en schoolbijeenkomsten tot openbare evenementen als concerten en stille tochten. De kathedralen in Breda, ’s-Hertogenbosch, Groningen, Haarlem, Roermond, Rotterdam en Utrecht kleurden rood of deden mee met gebeds- of eucharistievieringen op RedWednesday. In de kathedralen van Haarlem en Roermond verzorgde Kerk in Nood lezingen over de vrijheid om te geloven. In bijna een kwart van de Nederlandse kerken waren vieringen of andere activiteiten.

Europese actiedag

Iconische internationale monumenten kleurden dit jaar ook rood, zoals Cristo Rei in Lissabon, de bondskanselarij van Oostenrijk, de Obelisk op Place Concorde in Parijs, alsmede katholieke kathedralen in Canada, Colombia, Duitsland, Australië en Nieuw-Zeeland, Groot-Brittannië en Nederland. Het Europees Parlement keurde het voorstel goed om als vertegenwoordiging van de 27 lidstaten, het parlementsgebouw in Brussel op Red Wednesday rood te verlichten. Begin volgend jaar wordt in Europa een conferentie over religieuze vervolging georganiseerd.

Kerk in Nood/ACN komt om de twee jaar met een onderzoeksrapport ‘Vrijheid van Godsdienst’.Het geeft wereldwijd actueel inzicht in ontwikkelingen van geweld en geloofsvervolging, en een overzicht van wettelijke beperkingen voor religies hun geloof te belijden.

Zie: www.kerkinnood.nl, Dossier: Vrijheid van Godsdienst

Bericht en foto’s via Kerk in Nood.

Via de website  Katholiek Leven in de aanloop naar Kerstmis en de dagen erna delen de Nederlandse bisschoppen acht korte video’s.  De Adventsperiode en Kerstmis zijn het begin van het nieuwe kerkelijk jaar. De bisschoppen vertellen erover in acht video’s op weg naar Kerstmis en daarna. Elke video belicht een thema of eenvoudig voorwerp geïnspireerd door het kerstverhaal, zoals de kribbe van Jezus’ geboorte, een beeldje, een engel of de vlucht naar Egypte van Maria en Jozef met de pasgeboren Jezus. Elke video nodigt uit om stil te staan bij de betekenis van Kerstmis en hoe dit ons leven kan raken. Ontdek alle kerstvideo’s op www.katholiekleven.nl.  De video’s verschijnen vanaf vrijdag 28 november a.s. .

Bekijk de video’s op de website van Katholiek Leven. Of: abonneer je vanaf 28 november op de YouTube-playlist ‘Vier Kerstmis 2025’

Het thema van de kerstvideo van bisschop Cornelissen van het bisdom Groningen-Leeuwarden is:  ’De andere kant van Kerstmis: Een familie op de vlucht’. De gedwongen vlucht naar Egypte van Jozef en Maria met het ‘koningskind’ Jezus verwijst ons naar het lot van vluchtelingen in deze tijd, verdreven van huis en haard door oorlog- en natuurgeweld. De video van mgr. Cornelissen verschijnt vrijdag 26 december a.s.

In de eerste video op vrijdag 28 november a.s. vertelt bisschop Liesen van Breda over een lege kribbe in de Adventstijd waarin de bijbel wordt gelegd. Het herinnert aan ‘het Woord dat vlees wordt ‘’(Zie: Johannes 1, 14). Wat betekent dat wanneer je voor moeilijke momenten staat? Bisschop Liesen vertelt hoe het evangelie, de kerkelijke traditie, en zijn persoonlijke ervaringen – zoals zijn ziekte en de laatste kerstwens van zijn vader – hem kracht geven. Advent als een uitnodiging om niet alleen te lopen, maar met Jezus.

Overzicht Kerstvideoprogramma:

1. ‘Een lege kribbe in de Advent’: Het Woord dat leven geeft.
   Mgr. Liesen van het bisdom Breda (vrijdag 28 november)
2. ‘Kerstmis begrijpen’: Jezus’ menswording maakt geloof concreet.
   Mgr. Van den Hout van het bisdom Roermond (vrijdag 5 december)
3. ‘Kerstvoorstelling in Delfts blauw: Kribbe en kruis’
   Mgr. Van den Hende van het bisdom Rotterdam (vrijdag 12 december)
4. ‘Kleurrijke kerststal uit Zuid-Amerika: Hoop en vreugde om God’
   Mgr. De Korte van het bisdom ‘s-Hertogenbosch (vrijdag 19 december)
5. ‘’De kribbe vertelt het hele verhaal: Een kostbaar moment.’’
   Kardinaal Eijk van het aartsbisdom Utrecht (maandag 22 december)
6. ‘’Gloria in excelsis Deo: De boodschap van de kerstengel’’
   Mgr. De Jong van het militair ordinariaat (dinsdag 23 december)
7. ‘’De andere kant van Kerstmis: Een familie op de vlucht.’’
   Mgr. Cornelissen van het bisdom Groningen-Leeuwarden (vrijdag 26 december)
8. ‘’Drie koningen, drie leeftijden: Koning Balthasar en de ster
   Mgr. Hendriks van het bisdom Haarlem-Amsterdam (vrijdag 2 januari)

Zodra de video’s zijn gepubliceerd komen ze online te staan op de website van Katholiek Leven.

Foto: kerststal pixabay:
Beeld bisschoppen: Katholiekleven.nl